Vlaanderen
Klasse.be

Zo doen zij het

Flexklas: graadklas in het secundair

  • 14 mei 2018
  • 5 minuten lezen

Van jaar- naar graadklassen. Van 7 frontale lesuren per dag naar leerlingen die zelf hun leerproces sturen. De richting Verkoop in het Kamsa in Aarschot ziet er helemaal anders uit. Het resultaat? Meer gemotiveerde leerlingen.

“De traditionele aanpak werkte niet meer voor onze leerlingen”, vertelt Astrid Hendrickx. Ze is een van de kernleraren van Flex2, de graadklas Verkoop tweede graad. “Steeds minder leerlingen waren betrokken bij de les. En steeds meer leerlingen waren afwezig. Verkoop is een theoretische bso-richting, maar met 7 keer 50 minuten frontale les per dag kregen we ze niet meer gemotiveerd.”

Flex leerlingen bij KAMSA te Aarschot

Flextrajecten en to-dolijsten

De hele richting Verkoop is daarom in september 2016 overgestapt op flextrajecten. Die ‘flex’ slaat op flexibel leren. Leerlingen stellen nu bij het begin van de week zelf hun planning op. Ze kiezen wanneer ze waaraan werken. Uiteraard begeleiden de leraren hen daarbij. Astrid: “Leerlingen krijgen bij het begin van de week een to-dolijst per vak. Ze plannen dat werk in. Hebben ze een opdracht afgewerkt, dan tekent de leraar dat af.”

“Voor economie en boekhouden krijgen ze op vaste momenten een instructie. Want voor die leerstof moet je eerst een basis leggen. Voor Nederlands plan ik deze week woensdag het 3de lesuur bijvoorbeeld een korte instructie. Daarna kunnen ze dan weer verder met de opdracht die tegen een uiterste datum af moet zijn. Buiten die instructiemomenten werken ze heel flexibel volgens hun eigen keuze. Elke week ziet er anders uit.”

Van vak- naar kernleraar in graadklas

3 en 4 Verkoop is ook een graadklas geworden. Astrid evolueerde mee. Ze werd kernleraar in plaats van vakleraar. Wat is het verschil? “We zijn met 3 zulke kernleraren voor deze groep van 17 leerlingen. En proberen altijd met 2 in de klas te ondersteunen en te coachen. We doen dus meer dan alleen onze vakinhouden overbrengen. Sommige collega’s zeggen dat ze dit niet zouden kunnen, maar voor mij werkt het prima. Ik sta nu dichter bij de leerlingen en kan beter inspelen op wat ze wel kunnen.”

Flex leerlingen bij KAMSA te Aarschot

Verkopen, met echt geld

“Bovendien is onze aanpak nu veel projectmatiger en concreter. Vorig jaar zochten we nog hoe we die echte verkoop konden integreren. Deze klas kocht een bakfiets om op de markt producten van Oxfam aan de man te brengen. Er loopt daarvoor een lening bij de school en het afbetalingsplan volgen de leerlingen op. Dat concrete, dat werken met echt geld, zorgt ervoor dat leerlingen nu ook zelf met ideeën komen. En het wordt voor hen ook sneller duidelijk of deze richting hen op het lijf geschreven is.”

Ook de infrastructuur is flex

De bel gaat nog altijd na elk lesuur. Voor leraren het sein om naar een andere klasgroep te trekken. De leerlingen blijven intussen gewoon verder werken in het grote leslokaal met kleine instructieruimte. “Wie rustig wil studeren, vindt daar een plek. Ik hou er ook de coachinggesprekken. Of een leraar geeft er aan een klein groepje extra uitleg.”

Verder werken ze in de open ruimte. De nieuwe banken zijn hoger, zodat leraren op dezelfde hoogte als de leerlingen staan. “We kunnen zo veel gemakkelijker met hen babbelen. De tafels kunnen bovendien rollen, zodat ook de klas zelf ‘flex’ is. We hebben nu 8 computers en tablets in de klas. En een laptop. Iets opzoeken? Het verslag van een vergadering maken? Het kan meteen.”

Flex leerlingen bij KAMSA te Aarschot

Gaandeweg bijsturen

Verandering brengen is een proces van vallen en opstaan. “Ons plan was niet af toen we startten, maar dat heeft ons niet gehinderd”, zegt Astrid. “Het gaf net de ruimte om als leraar je eigen weg te vinden. Je mag proberen, eraan sleutelen en het volgende schooljaar of volgende maand al anders te doen.”

“Je ziet gaandeweg wat leerlingen nodig hebben en daar kan je dan op inspelen. Zo geraakten sommige leerlingen bij de weekplanning het overzicht kwijt. Om hen daarin te ondersteunen voerden we een planningsrooster met de vaste elementen in. Maar we zijn er nog niet. We sleutelen bijvoorbeeld verder aan een nieuw evaluatiesysteem.”

Meer weten over de flexklas? Je vindt het op www.kamsa.be

Wat denken de leerlingen?

Gilles (4de jaar) en Alexandre (3de jaar) zitten bij elkaar in de flexklas. Zij hebben ook nog de andere aanpak gekend. “Dit is echt veel beter”, oordelen de vrienden. “Je blijft in hetzelfde lokaal en dat is gemakkelijker en gezelliger. We hebben meer interactie met klasgenoten en leraren. We lachen meer samen en spanningen of problemen bespreken we nu sneller.”

Zelf plannen vinden ze nog moeilijk: “Je moet aan alles denken. Vroeger dachten de leraren in onze plaats, nu moeten we meer zelfstandig werken. Je moet ook tijdens de lesuren studeren voor toetsen. Het is nu meer dan gewoon boeken invullen en dan afwachten of je geslaagd bent. Het lijkt meer op wat ons later in het echte leven te wachten staat.”


logo Veranderwijs.nu

Dit artikel kwam tot stand in een samenwerking tussen Veranderwijs en Klasse. Veranderwijs wil innovatieve onderwijspioniers samenbrengen en inspireren. Kriebelt het bij jou ook om iets nieuws uit te proberen? Op www.veranderwijs.nu kan je ideeën vinden en uitwisselen.

Veerle Vanbuel

Voeg dit artikel toe aan je bewaarde artikels

Log in om te bewaren


Laat een reactie achter