Vlaanderen
Klasse.be

Zo doen zij het

“Ik wil dat elk kind een label heeft”

  • 20 februari 2019
  • 5 minuten lezen

Hoe ga je om met al die ‘labels’ in de klas? Lin Tulfer onderzocht deze vraag in haar bachelorproef. En past als startende leraar haar aanbevelingen nu zelf toe in het 4de leerjaar van Stedelijke Basisschool Hoedjes van Papier in Deurne. “Ik kijk liever naar wat kinderen nodig hebben om te leren dan naar de etiketjes die op hen kleven.”

“Tijdens mijn lerarenopleiding was het M-decreet een hot item. En ik heb in mijn familie ook kinderen met een etiketje. Die labels waren nieuw voor mij – in mijn lagereschooltijd bestonden ze niet – en er werd sterk op ingezet tijdens de opleiding: hoe ga je om met zorgkinderen, wanneer heeft een kind een label en wanneer niet, wanneer kan je ondersteuning aanvragen? Ik vond dat een beetje stom en ik vind dat nog altijd: leerlingen moeten geholpen worden op hun maat of er nu een label op hen plakt of niet.”

“Ik heb 19 leerlingen in de klas, waarvan 4 met een ‘officieel’ label: dyslexie, concentratie- en gedragsproblemen. Twee kinderen volgen een individueel traject voor rekenen. En ik heb ook een cognitief sterk functionerend kind in de klas. Maar ik laat me niet leiden door die labels. Ik kijk naar wat een kind nodig heeft. Als ik zie dat kinderen niet mee zijn met een oefening, zal ik hen ondersteunen. Het is niet omdat een kind dyslexie heeft dat het daarom altijd meer ondersteuning nodig heeft. Als een ander kind iets leest en niet mee is, heeft het ook extra uitleg nodig.”

Differentiëren

“Ik geef eerst klassikaal instructie en dan gaan de leerlingen zelf aan de slag. Ze hebben allemaal een blokje met rood-oranje-groen waarmee ze me kunnen tonen hoe het vlot. Rood = ‘ik kan het niet, je moet me komen helpen’, oranje = ‘als je tijd heb mag je komen helpen want ik twijfel’ en groen = ‘ik kan het alleen’. Ze kunnen op hun eigen niveau en tempo werken. Ik kan individueel begeleiden. Dat werkt! Leerlingen met een label durven zo meer vragen stellen. Iedereen is gelijk met deze manier van werken.”

leraar Lin Tulfer met een dobbelsteen in de klas
Lin Tulfer: “Elk kind is speciaal, er zijn geen gewone kinderen”

“Door die individuele aanpak kan je beter puur op de noden van elk kind inspelen. En het is niet omdat een kind zelfstandig aan de slag is, dat ik niet zou vragen ‘lukt het?’. Ik vind het fijn dat je je zorg op die manier kan onderbouwen, in plaats van altijd klassikale lessen te geven waarbij een deel zich zit te vervelen, een deel aandachtig is en een deel niet weet waar je het over hebt.”

Veel complimenten geven

“Ik vertel al mijn leerlingen vaak ‘ik vind dat knap van jou’. Als mijn leerling met concentratieproblemen zijn werk gedaan heeft of zelfs nog maar in de helft zit, zeg ik ‘goed gedaan’ om hem toch maar te motiveren. Ik probeer heel veel individueel en klassikaal complimenten te geven. Ik durf wel eens een letterkoekje – een ‘leersnoepje’ – te geven als ik vind dat ze allemaal supergoed bezig zijn. Ze kunnen ook duimen verdienen. Niet te veel omdat er iemand uitzonderlijk gepresteerd heeft, maar eerder klassikaal. Als ze zich samen als klas hebben ingezet, worden ze daar voor beloond.”

“Het gaat niet om de punten, maar om hoe goed je je best hebt gedaan. Dat wil ik hen duidelijk maken. Kinderen die zwakker presteren en bijvoorbeeld een 6 halen op een toets, krijgen van mij even goed een ‘knap’ als dat hun niveau is. Ik ontwierp ook een mijlpalenslinger: elk succes komt op een vlaggetje aan hun persoonlijke vlaggenlijn. Als je telkens kleine overwinningen registreert, heeft elke leerling snel succeservaringen. Leerlingen kunnen er vol trots naar terugkijken en de klas wordt steeds meer aangekleed.”

Beweging en rust

“Ik plan elke dag 2 of 3 bewegingstussendoortjes in: just dance, een gek spelletje of tikkertje op de speelplaats. De school doet ook mee aan het project ‘Bewegen naar de zon’: iedereen loopt toertjes. We doen dat regelmatig klassikaal – ik loop gewoon mee – , maar als de leerlingen hun concentratie begint te zakken tijdens zelfstandig werk vragen ze zelf of ze mogen gaan lopen. Dat mag altijd: per 2 of 3 lopen ze 2 toertjes.”

leerling loopt rondjes op de speelplaats
Lin Tulfer: Als leerlingen hun concentratie begint te zakken, mogen ze toertjes gaan lopen. Allemaal, niet alleen de leerlingen met ADHD

“Alle leerlingen doen het, dus is het niets speciaals voor kinderen met een label. Maar als een kind met ADHD er 4 wil lopen, mag dat ook. Ze drinken even en kunnen er weer tegenaan. Ik verlies daar geen tijd mee, integendeel! En als de leerlingen rust nodig hebben, mogen ze een hoofdtelefoon opzetten. Iedereen mag die gebruiken, niet alleen de kinderen met ADD.”

Bekrachtigen in talenten

“Ik vind het jammer dat leerlingen enkel extra zorg kunnen krijgen als ze heel het zorgtraject doorlopen hebben en er een label op hen is geplakt. Gelukkig zet mijn school sterk in op zorg en moet een kind geen label hebben om gedaan te krijgen dat er eens iemand komt helpen of kijken. Ik vind het wel belangrijk dat die labels bestaan. Het is een leidraad bijvoorbeeld voor ouders: ‘ik moet die stappen doorlopen’ of ‘ik weet waarom mijn kind fouten schrijft’. Dan kan je ermee aan de slag gaan.”

“Zelf vind ik een label geen voorwaarde om een kind te ondersteunen. Een kind zonder label dat problemen heeft met spelling, moet evenveel ondersteund worden als een kind met het label dyslexie. De ondersteuning moet er zijn, maar ik wil niet het grote onderscheid maken. Ja, je hebt dyslexie, maar dat wil niet zeggen dat je geen ingenieur kan worden. Ik heb liever dat ze bekrachtigd worden in hun talenten dan dat ik zeg ‘dat kan je niet’. Ik wil dat elk kind een label heeft. Elk kind is speciaal, er zijn geen gewone kinderen, ook niet als ze gewoon presteren.”


Meer info? Lin Tulfer, ‘Hoe bevorder je het welbevinden van kinderen met een label in de klas?’, 2018.

Leen Leemans

Voeg dit artikel toe aan je bewaarde artikels

Log in om te bewaren


W

Willem Haak

20 februari 2019

Wow ! Ik wou dat mijn kleindochter met dyslexie bij Lin Tulfer in de klas zat ! Moet er wel bij zeggen dat ze in Wonderwijs Brasschaat ook perfect begeleid wordt !

Reageren
S

Stefan Mondelaers

21 februari 2019

En zo is dat helemaal. Een diagnose of etiket kan helpen om meer zicht te krijgen op de problemen waar iemand kan tegen lopen, maar dient niet om lijnen te trekken tussen wie wel of niet bepaalde hulp of ondersteuning kan gebruiken en/of zou moeten krijgen. Want daarvoor is respect voor ieders unieke menselijke karakter en de daarbij horende gebreken de belangrijkste sleutel.
Dit vind ik een heel mooi voorbeeld van in welke richting ons onderwijs moet evolueren om inclusief onderwijs mogelijk te maken. Deze manier van werken is voor alle kinderen voordelig en aangenaam en dus niet ten koste van de ene of de andere groep, maar wel ten voordele van allemaal.

Reageren
D

Doro9

21 februari 2019

Onze dochter is zo blij met HAAR juf Lin❤️ top hoe zij hun help!

Reageren
L

Lin

22 februari 2019

Bedankt! Ik ben dolblij om dat te lezen!
Merci!

Reageren
I

Inzicht-studiebegeleiding

15 maart 2019

Naar aanleiding van dit artikel schrijven wij een blogbericht over leerstoornissen op de schoolbanken:

Er moet, losstaand van een leerstoornislabel, voor elke leerling gezocht worden naar de beste begeleiding van de jongere. Het mag niet zo zijn dat een leerling plots meer ondersteuning krijgt eens die een attest heeft van een leerstoornis, de noden en behoeften zouden al voor dat attest moeten opgemerkt zijn en aangepakt. 

Het krijgen van een leerstoornislabel mag geen doel zijn om meer ondersteuning en begeleiding te krijgen. Een leerstoflabel dient als informatie om duidelijk te maken welke ondersteuning en begeleiding de jongere best krijgt. 

Reageren
L

Lydia

20 maart 2021

Het is super als een kind zelf kan leren luisteren naar zijn/ haar lichaam: wanneer het rust nodig heeft of even niet meer geconcentreerd is. En daar dan zelf iets aan kan doen. U geeft ze de handvaten om ermee om te gaan en de awareness om er bij stil te staan. Super. Heel anders dan hoe ik het onderwijs ervaren heb; als normaal kind met goede prestaties, was het gewoon bij de les blijven met je koppie. En die doorploeter mentaliteit heb ik gehad tot recent. Terwijl het vaak waarschijnlijk idd efficienter was geweest om even rust te nemen. Mag trouwens niet klagen want ik heb mijn PhD gehaald, maar ik had misschien tussendoor meer rust kunnen nemen en meer kunnen genieten van het leven zonder me schuldig te voelen :)

Reageren

Laat een reactie achter