Vlaanderen
Klasse.be

Zo doen zij het

“Zuivere lucht in elke klas stond al jaren op onze wensenlijst”

  • 1 juni 2021
  • 5 minuten lezen

Een nieuw kleutergebouw en corona versnelden de ventilatieplannen in de Steinerschool in Turnhout. Directeur Sigurd Borghs: “We kijken veel verder dan het virus. Ook na corona verdienen onze leraren en leerlingen lokalen vol gezonde lucht.”

Portret Directeur Sigurd Borghs
Directeur Sigurd Borghs: “We sturen onze leerlingen vaak naar buiten, de frisse lucht in. Vandaag vinden ze die ook in de klaslokalen.”

“Goede luchtstroom in ons gebouw? We kenden en gebruikten vóór corona al alle trucjes, zoals ramen en deuren open. Maar we dachten ook buiten de klassiekers. Klasdeuren kochten we onderaan 2 centimeter te klein om stroming tussen klas en gang te creëren. En we plaatsen in de basisschool kleine ventilatoren in sleuven in het valse plafond. Die eindigen in een stulpje op het platte dak. We kochten het materiaal in een doe-het-zelfzaak en contacteerden via de wijkwerking een lokale klusjesman om de ventilatoren voor een appel en een ei te installeren.”


Verse lucht voor kleuters

“We sturen onze leerlingen vaak naar buiten, de frisse lucht in. Vandaag vinden ze die ook in de klaslokalen, zonder die kleine noodgrepen. De eerste steen naar vernieuwing legden we 5 jaar geleden. Letterlijk zelfs. Onze kleine school kende toen een sterke groei. Hoe bieden we onze kleuters nog fatsoenlijk onderdak, vroegen we ons af.”

“Een nieuwbouw drong zich op. Als je een zak geld uitgeeft, ga je niet licht over pedagogische keuzes. Maar je denkt ook na over de gezondheid van leraren en leerlingen. Iedereen weet: als je een hele dag met 25 kinderen in een lokaal zit, dan duwt de lucht je bijna naar buiten. De ramen op kiepstand zetten is een eenvoudige effectieve ingreep, maar wij wilden een (infra)structurele oplossing.”

Als je een klas binnenstapt, is het zonneklaar: hier is de lucht niet al 7 keer in- en uitgeademd

Sigurd Borghs
Directeur

“We trokken in 2016 een stijlvol en energiezuinig kleutergebouw op. Met houten muren, veel ronde vormen en L-vormige klaslokalen. Rond ventilatie documenteerden we ons uitvoerig. Uiteindelijk kozen we voor een systeem dat lucht ververst binnen een klas, maar geen stroom door het hele gebouw creëert.”

“Die module bleek achteraf een gouden zet. Ze meet de koolstofdioxide en versnelt de in- of afvoer als het nodig is. Het circuit doet dat apart per lokaal. Daardoor moesten we de ventilatie tijdens de pandemie niet uitschakelen. Met een centraal systeem hadden we onszelf wel vastgereden. Dan kon het virus op de luchtstroom meesurfen door het hele schoolgebouw. En vanuit de ene klas virusdeeltjes naar alle andere verspreiden.”


Esthetiek versus gezondheid

“Naast de kleuterleraren merkten ook de andere leraren hoe goed de luchtkwaliteit daar was. Als je er een hele dag zit, voel je het niet meer. Maar als je plots binnenstapt, is het zonneklaar: hier is de lucht niet al 7 keer in- en uitgeademd. Frisse lucht willen we niet alleen voor onze kleuters reserveren. Dus kwam die op ons verlanglijstje voor de lagere school.”

“Corona versnelde de werken. Want via een premie krijg je via AGION tot 70 procent terug voor een investering tot 125.000 euro op korte termijn. Je moet dus niet heel veel bijpassen en het gaat snel. Geen wachtrij van 12 jaar zoals bij grote projecten. Nee, we schreven een aanvraag voor de zomer en na de paasvakantie waren de werken klaar. Ventilatie in alle klassen, nieuwe ramen en extra dakkoepels die openklappen, groendaken met sterke isolatiewaarde.”

Op korte termijn willen we ook verse lucht voor onze secretariaatsmedewerkers

Sigurd Borghs
Directeur

“Eventjes was er twijfel bij de leraren. Staat luchtkwaliteit wel echt bovenaan onze wensenlijst? En één leraar riep – terecht – esthetische redenen in als protest tegen de machines. ‘Die lelijke bakken komen mijn klas niet in. Ze doen pijn aan mijn ogen.’ Hij draaide na een goed teamgesprek bij. We plaatsen de grote bakken – pareltjes zijn het inderdaad niet – zo onopvallend mogelijk. Achteraan in de klas. Leerlingen die naar het bord kijken, zien ze zelfs niet in hun ooghoeken. En we bekisten ze binnenkort, camoufleren ze in de kleuren van de muur of het plafond.”

Systeem dat lucht ververst binnen een klas
Directeur Sigurd Borghs: “Meer wakkerere bovenkamers in de klas, dat wil toch iedereen”

“Intussen draaien de machines op de hele school. Of beter in alle klassen, want op korte termijn willen we ook nog verse lucht voor onze secretariaatsmedewerkers. Het ventilatiesysteem heeft geen luidruchtige motor en verspilt geen overtollige energie. Een meetsysteem registreert de hoeveelheid koolstofdioxide en de temperatuur. Is de zuurstof op, dan schiet de ventilatie automatisch in actie. Het recupereert ook warme lucht uit de klas. En dreigt een klaslokaal tijdens de zomer te verhitten, dan pompt het een lading frisse nachtlucht binnen. Om de motoren niet te overbelasten, zetten leraren tijdens de pauze ramen open en ook het groendak spaart onze machines.”


De broeksriem moet niet aan

“Of we corona beter doorstaan hebben dankzij de ventilatie? Moeilijk te zeggen. We moesten geen klas of half lerarenteam in quarantaine zetten. Maar misschien lag dat vooral aan een beetje geluk en een sterk team dat nooit negatief werd. Wat we wel merken: iedereen klaagt minder over hoofdpijn. Een mama van een leerling met chronische hoofdpijn legde een direct verband met de ventilatie. ‘Na de paasvakantie gaat het zoveel beter met mijn dochter’. “

De ramen kunnen nog altijd open. We willen geen gesloten bunker zijn, wel een school waar buiten binnenkomt.

Sigurd Borghs
Directeur

“We kenden ook geen taferelen van kleuters die nog nauwelijks kunnen bewegen door de 5 lagen kleren onder een gewatteerde winterjas, omdat bij vriesweer alle ramen open moeten. De klaswerking kon gewoon doorgaan, in een aangename temperatuur en met gesloten ramen. Overigens: de ramen kunnen wél nog open. Dat vinden we ontzettend belangrijk. We willen geen gesloten bunker zijn, wel een school waar buiten binnenkomt.”

“Goede lucht kwam niet gratis aanwaaien. Toch moeten we de broeksriem de volgende jaren niet strak aanspannen. We maken van onze speelplaats-renovatie een 5-jarenplan, niet de verhoopte 3. Die kan inderdaad avontuurlijker, maar ligt er vandaag niet rampzalig bij. In de lerarenkamer hebben we het nog vaak over onze ventilatie. Dat het prettig lesgeven is. Meer wakkere bovenkamers dan vroeger in de klas. Dat wil toch iedereen?”

Bart De Wilde

Voeg dit artikel toe aan je bewaarde artikels

Log in om te bewaren


A

AL

30 juli 2021

Gezonde buitenlucht binnen halen, zodat er minder gezondheidsklachten zijn. Ventileren is een prioriteit. Fijn dat het hele team aan een zelfde zeil trekt.

Reageren

Laat een reactie achter