Vlaanderen
Klasse.be

Schooltips

6 mythes over huiswerk

  • 24 juni 2015
  • 4 minuten lezen

“Huiswerk dient niet om thuis de lestijd te verlengen”, zeggen experts. “Je haalt er ook geen betere resultaten mee, maar kweekt hoogstens een degout van school.” 6 hardnekkige mythes over huiswerk ontkracht.

1. Hoe meer huiswerk, hoe beter kinderen leren

“Ouders klagen vaak terecht dat hun kind door het vele huiswerk geen tijd meer heeft voor ontspanning”, zegt Vicky Verley van het Steunpunt Diversiteit & Leren. “Maar tegelijk zijn heel wat ouders vragende partij om huiswerk te geven, want het bewijst dat hun kind iets bijleert. Ik ken scholen die huiswerk afschaften, en het onder druk van een groep ouders weer invoerden. Het zit blijkbaar diep ingebakken.”

De Australische onderzoeker Richard Walker (Universiteit Sydney, 2012) zegt dat er geen relatie is tussen hard werken thuis en punten halen op school. In landen met veel huiswerk, zijn de schoolresultaten zelfs lager. Kinderen die te veel huiswerk krijgen, hebben het gevoel dat huiswerk ten koste gaat van dingen die ze zelf leuk en waardevol vinden. Zo wordt huiswerk maken iets vervelends, concludeert Walker.


2. Met huiswerk haal je lestijd in

“Veel leraren beslissen op eigen houtje hoe ze huiswerk geven”, zegt Yvan Ameye. “Ze staan niet stil bij de meerwaarde. Welk doel heeft huiswerk? Daarover moet je samen als team nadenken. Meestal gaat het om drie pijlers: inoefenen van de leerstof, zelfstandig leren werken en de brug vormen tussen school en thuis.”

Trage werkers zijn dubbel gestraft

Vicky Verley
Steunpunt Diversiteit & Leren

“Vaak zeggen leraren dat ze in de klas niet voldoende tijd hebben en daarom werk meegeven naar huis. Het gaat dan letterlijk om oefeningen afwerken”, weet Vicky Verley. “Maar dat is gevaarlijk: je geeft mee naar huis wat eigenlijk in de klas zou moeten, onder jouw toeziend oog. Bovendien zijn de trage werkers dubbel gestraft. Zo geef je een negatieve invulling aan huiswerk.”


3. Ouders loodsen hun kind door moeilijke taken

“Ouders hoeven thuis geen leraar te spelen”, zegt Yvan Ameye. “Zij gaan vaak de taak van hun kind verbeteren. Zeker als die ‘voor punten’ is. Of ze geven inhoudelijke uitleg, die vaak verschilt van de uitleg die de leraar in de klas gaf. Dat leidt tot nog meer verwarring.”

“Ouders kunnen wel interesse tonen, stimuleren en voor een geschikte omgeving zorgen. Ze kunnen ook feedback geven aan de leraar als hun kind bijvoorbeeld veel langer dan vooropgesteld aan een taak bezig is geweest. Zo wordt huiswerk een nuttig communicatiemiddel.”

Toch kunnen lang niet alle ouders hun kind even goed ondersteunen bij het huiswerk. Huiswerk dreigt dus de kansenongelijkheid nog te versterken. “Daarom is het zo belangrijk om voor ‘ouderneutrale’ taken te kiezen”, zegt Vicky Verley. “Kinderen moeten huistaken tot een goed einde kunnen brengen zonder de hulp van een volwassene.”


4. Iedereen gelijk dus evenveel huiswerk

“Differentiatie is er al vaak in de klas, maar als je echt wil inzetten op gelijke kansen zou je dat principe ook moeten doortrekken naar huiswerk”, stelt Yvan Ameye vast. “Als je als leraar aandacht hebt voor verschillen in mogelijkheden en interesses van elke leerling, kan je gaan variëren in de opdrachten die je meegeeft naar huis: naar tijd, hoeveelheid, soort opdracht … Het principe is: geen gelijke taak, maar wel een gelijkwaardige inspanning. Zo is huiswerk voor elk kind haalbaar en houdt het er een goed gevoel aan over.”

Geen gelijke taak, maar wel een gelijkwaardige inspanning

Yvan Ameye
co-auteur ‘Huiswerk in de basisschool’

5. Veel huiswerk is een goede voorbereiding op hoger onderwijs

Leraren menen vaak dat véél huiswerk een goede voorbereiding is voor later, weet Kaylee Surgeloose. ‘Zo word je als leerling klaargestoomd voor de overload aan informatie en vragen die ook in het hoger onderwijs en op de arbeidsmarkt op je zullen afkomen, zeggen ze.’ Maar dat argument houdt volgens Surgeloose geen steek. “Leerlingen helpen goed te plannen in plaats van al dat werk op een hoop te gooien, daarmee help je ze veel beter op weg voor later. Daar wordt nu op scholen te weinig tijd voor gemaakt.”


6. Huiswerk maak je thuis. De leraar verbetert de fouten

“Huiswerk dient ook om vaardigheden en attitudes te ontwikkelen”, zegt Vicky Verley. “Daarom is het interessanter om open opdrachten te bedenken. Laat leerlingen bijvoorbeeld een week het nieuws volgen en met drie zelfgekozen items naar de klas komen. Dan kan je inspelen op hun interesses en kijken naar het proces in plaats van naar het resultaat. Dan kunnen ze geen ‘fouten’ maken. De succeservaring en de leerwinst zullen een pak groter zijn dan bij oefeningen waarbij ze met een verbetersleutel kunnen checken of het antwoord juist is.”

“Aan zulke huistaken hebben niet alleen leerlingen, maar ook leraren effectief iets. Daarin zit misschien wel de belangrijkste functie van huiswerk: de terugkoppeling in de klas. Met huiswerk kan je iets dóen in de klas, je leert er als leraar heel veel uit. Je kan je lessen bijsturen, leerlingen remediëren en differentiëren.”


Lees ook hoe andere scholen het aanpakken: Huiswerk 3 keer anders.

Nele Beerens

Voeg dit artikel toe aan je bewaarde artikels

Log in om te bewaren


G

Gert

12 september 2016

Het is enkel door 'huiswerk' dat ik de leerstof in het secundair ging begrijpen. Belangrijk is dat je dit thuis maakt en niet op school of ergens tussendoor. Thuis kom je tot rust en kan je de leerstof rustig bekijken. Vergeet ook niet dat het aantal uren dat leerlingen op school doorbrengen lager is dan vroeger zodat ze meer tijd hebben voor huiswerk.

Reageren
M

Maarten Devos

15 september 2016

Een school zou een rustige plaats moeten zijn, waar dus zeker gewerkt kan worden in alle rust en stilte aan allerlei opdrachten. Nu is het probleem vaak dat jongeren niet tot focus en concentratie kunnen komen op school door de context waarin we ons onderwijs organiseren. Ik vind het dus veel relevanter om ons af te vragen waarom het niet lukt dat jongeren oefeningen kunnen maken op school.

Reageren
D

Daniel Drion

14 september 2016

Gisteren naar de klas infoavond gegaan van mijn 10-jarige zoon (5e leerjaar) en nogmaals met bovenstaande geconfronteerd. De juffrouw begon met "het wordt een zwaar jaar". De toon was gezet en onmiddellijk wist ik met wat voor een juffrouw mijn zoon te maken gaat krijgen het komend schooljaar : "hoe denk ik dat ik zoveel mogelijk leerstof ga kunnen pompen in die hersentjes van de leerlingen".
Ik vind een school is voor te leren en thuis is om te ontspannen. Een ganse dag op school is al meer dan genoeg mentale belasting voor die kinderen. Reken daarbij ook de mentale belasting tijdens de speeltijd en middagpauze tov de vriendjes. Na school is er ook nog de hobby waar er van tijd ook gepresteerd dient te worden. En ook nog de relatie met de vriendjes in de straat...
Kortom, laat kinderen kind zijn. Bereid ze zeker voor op een (goede) toekomst, maar geef zeker voldoende aandacht aan ontspanning !

Reageren
a

ann gilis

15 september 2016

eigenlijk is het spijtig dat " huiswerk " als iets " negatiefs " wordt ervaren. Gisteren vroeg mijn kleindochter ( 5de leerjaar of ik haar eventjes met haar huiswerk WO-Frans wilde helpen , gewoon overlopen en is kijken wat ze allemaal moest weten. Ik vond het best een interessante taak : algemene kennis over Frankrijk en algemene weetjes ( allemaal te vinden in het eerste nummer van Zonneland ) . Ik ( oma - 64 jaar ) dacht ( maar ik ben altijd leraar geweest en ben nog privé leraar ) spijtig dat ik al zo oud ben - ik was vroeger ontzettend blij met school , en mijn ouders dankbaar dat ik " mocht " verder studeren als meisje .
Ik heb huiswerk nooit als een last ervaren - en nu ziet het er voor mij alleen nog veel leuker en interessanter uit met alle foto's , in kleur en vakoverschrijdend en allerlei hulpmiddelen . Ik denk dat de manier waarop je als ouder naar huiswerk kijkt onbewust meespeelt bij de ervaring voor de kinderen.

Reageren
E

Emiel

15 september 2016

Heerlijk om deze mythes onder de neus gewreven te krijgen.Even met de voeten op de grond en bescheidenheid tonen mbt het geven van huiswerk. Dank.

Reageren
P

Pierre Melis

15 september 2016

Als gepensioneerde leerkracht herinner ik me nog zeer goed dat huiswerk twintig jaar geleden reeds een veelbesproken item was.
Ook ik dacht als lk. zesde leerjaar dat het vast meehielp om hen voor te bereiden voor het secundair.
Misschien helpt het voor een minderheid, maar voor de meerderheid van mijn lln. voelde ik me schuldig omdat wij hen opzadelden met extra-taken die thuis moesten uitgevoerd worden en zo hun vrije tijd in beslag namen.
Nu ikzelf kleinkinderen heb in de lagere school stel ik vast dat er niet veel veranderd is.
Het wordt tijd dat we inzien dat alle kinderen van het lager onderwijs nood hebben aan ontspanning na de schooluren.

Reageren
p

peter

16 september 2016

Voor sommige kinderen kan het huiswerk wel degelijk een meerwaarde hebben. Ze kunnen thuis- via huiswerk- een bepaalde oefening of deeltje van de leerstof op eigen tempo nog even inoefenen/herhalen. Het kan ook een gelegenheid zijn om te leren plannen en belangrijke zaken te onderscheiden van minder belangrijke. Het kan ook voor de ouder een moment zijn om met je kind de schooldag nog even te overlopen en aandacht te geven zodat je kind voelt dat je betrokken bent met wat zij vooral doen op school. In deze huidige maatschappij primeren bij sommige ouders de nevenactiviteiten buiten school meer dan de hoofdactiviteit van het aanleren en ontdekken van kennis, vaardigheden, attitudes, interessegebieden... op school. Natuurlijk leren ze ook in buitenschoolse activiteiten allerlei goede zaken maar we gunnen onze kinderen (en hun hersenen) veel te weinig rust en ontspanning. Want ontspannen omdat het moet is ook niet meteen ontspannend...

Reageren
J

Joost Van Cauwenbergh

17 september 2016

Ik pak het al jaren anders aan. Om te beginnen werk ik nog uitsluitend met digitaal cursusmateriaal. Geen papier meer, geen papieren boeken. Vervolgens kan elke leerling alles downloaden. Taken worden gegeven om ze de volgende week mee te hebben en klassikaal te verbeteren. De verbetering is een leerproces in de klas. Ik werk ook met spurttoetsen. Dat zijn toetsen die direct volgen op de leerstof die in de les is gezien, om te controleren of ze wel hebben opgelet. Voor een spurttoets kan je dus niet studeren, maar moet je goed opletten en meewerken in de klas. Na de toets wordt alles verbetert door peer-evaluatie, waarbij de leerling naast de andere de toets gaat verbeteren en we een verbetersleutel voorop stellen. Toetsen is altijd met GROEP A en B, en B verbetert van A en omgekeerd. Zo nemen ze twee keer zoveel leerstof op hun eigen toets te maken en die van de andere te verbeteren.
Na een stuk theorie en frontaal les geven volgt een periode van Coachend les geven, waarbij elke leerling in de klas vragen gaat oplossen en ruim de tijd krijgt om dingen op te zoeken of extra vragen te stellen. Alle vragen moeten ze in de les oplossen en het moet proper uitgewerkt zijn op de computer, voorzien van de nodige illustraties. Op een vaste deadline ontvang ik dan digitaal van iedereen zijn opgeloste vragen en overlopen we nog eens alles in de les. En uit die vragen worden er dan geplukt voor het examen, zodat elke leerling ook zijn eigen examenvoorbereiding heeft gemaakt. De digitale bundels tellen voor 1/3 van de punten van DW mee. Zo stop ik nog heel wat ICT-doelstellingen in mijn les en werken we 100% digitaal.

Voordelen?

- Leerlingen kunnen hun cursussen niet vergeten, want het staat digitaal op de Cloud.
- Cursussen zijn gemaakt met lay-out en lettertype die bevorderend werkt voor mensen met Dyslexie enz.
- De cursussen zijn gratis, dus geen dure schoolfactuur voor de ouders
- Nieuwe leerkrachten kunnen ook heel wat informatie putten uit de digitale cursussen en ze zitten sneller in de startblokken
- Cursussen worden vaak wekelijks bijgewerkt en aangepast aan de actualiteit
- Leerlingen krijgen een duidelijke structuur met handvaten die voor de meesten als positief wordt ervaren
- Alles digitaal, dus geen geknoei met het nemen van kopieën, het invullen van boekenlijsten enz. Ik geef gewoon terug een leeg blad af!
- Heel veel feedback van de leerlingen en het is duidelijk dat de leerlingen appreciëren als je voor hun cursusmateriaal op maat maakt.

www.facebook.com/lesmateriaal

Reageren
B

Bart Baplu

18 september 2016

Ik ben leerkracht in het eerste leerjaar en zeg het op elke ouderavond al jaren lang : ik geef huiswerk mee om 3 redenen : 1.Het huiswerk dat meegaat, is zowiezo verworven leerstof zodat de kinderen ermee kunnen 'stoefen' en ouders hen de hemel in kunnen prijzen. Geef ze een pluim en ze krijgen vleugels. Lukt het niet, geen ruzie over maken. Opschrijven in het agenda en we pakken het aan in de klas. 2.Zodat ouders ook eens zien wat voor leerstof in de klas aan bod komt. Interesse in wat je kind doet is erg belangrijk. 3.Voor automatisatieprocessen ontbreekt het in de klas soms aan tijd. Daarom graag een beetje hulp van thuis hiervoor.
Bovendien is het een stapje in 'leren leren'. Wij geven drie taakjes mee op maandag en die moeten afgegeven worden op donderdag. Hetzelfde systeem van donderdag op maandag. We moedigen de ouders aan om met hun kinderen te bespreken wanneer ze welke taken willen maken. Wie wacht tot de laatste moment zal ervaren dat het dan wel eens lastig kan worden om alles tijdig af te krijgen. Opnieuw ouderbetrokkenheid én kinderen krijgen het gevoel dat ze mee beslissingen mogen maken over wanneer ze hun taken maken.

En differentiatie in huiswerk ... ja duh ... wie dat nú nog niet doet, zou op staande voet ... ahum.

Huiswerk kan een middel zijn voor meer interactie tussen ouders en kinderen, voor het tonen van interesse, voor aanmoediging, voor ondersteuning, voor betrokkenheid ...

En zeggen dat de kinderen geen zin hebben in huiswerk is natuurlijk een 'self fulfilling prophecy'. Maw het hangt er ook maar vanaf hoe jij er als ouder (of grote broer of zus) op reageert. Afgeven op huiswerk is uiteraard 'in' en 'cool'. De reacties van kinderen op huiswerk worden ook gevormd door hoe je er als ouder op reageert. Voorleeffunctie wordt alweer zwaar onderschat.

Voila ... pro huiswerk dus. Het heeft wel degelijk zin als je het maar doet om de juiste redenen.

Reageren
F

Freek

19 oktober 2016

Heel mooi omschreven en dit geef wel veel inzichten zeg.

Reageren
P

Pol

14 november 2016

Ik merk dat vooral leerkrachten wel goede argumenten vinden om huistaken te behouden.
Maar eigenlijk zijn de kinderen thuis en niet in school.
Zij zitten van 's morgens tot 's avonds in school en als zij daar niet voldoende kunnen leren, dan ligt de lat te hoog of het wordt op een verkeerde manier overgebracht.
Het argument van ouderbetrokkenheid kan best wel op een andere manier zonder de kinderen te moeten lastigvallen.
Ik ben dus tegen huistaken. Ik voel me gestaafd door het gedrag van onze kinderen die nog altijd graag spelen, en rondkijkende naar wat we in deze maatschappij ervan gebakken hebben door de vorige generaties (want vroeger kregen wij ook huiswerk), en vroeger gaf ik ook huistaken op school zonder veel succes.

Reageren
J

Jef Moorkens

24 november 2016

Ik herken in de discussie een aantal zaken die ik als leerlingenbegeleider ook vaak heb opgemerkt.
Hoewel het al sinds de jaren 1970 gerapporteerd is dat huiswerk niet bijdraagt tot de leerprestaties van leerlingen blijven vele leerkrachten dat negeren. Ze weten zich op grond van enkele individuele indrukken te overtuigen dat het toch wel zin heeft. En.. iedereen heeft altijd gelijk: je vindt altijd wel een uitleg als je ergens van overtuigd bent of gevoelsmatig mee verbonden bent.
Een motief van leerkrachten is ook wel het uitbesteden van het werk: ouders moeten maar helpen met les geven (rekenbewerkingen uitleggen die ze misschien zelf niet kennen, automatiseringsoefeningen). Het past wat in de geest van de tijd: als leerlingen niet mee kunnen in de klas moeten anderen het maar oplossen: de ouders, de schoolexterne hulpverlening (1 leerling op 6!), Gon, het buitengewoon onderwijs...
De leerlingen die grote moeite hebben om te leren zijn de eerste dupe van huiswerk: zij worden niet alleen in de klas maar ook nog eens thuis, soms in minder favorabele omstandigheden, geconfronteerd met hun probleem en dat raakt dus helemaal niet opgelost met dat huiswerk.
Niet alle leerlingen hebben thuis hun eigen plekje waar ze in alle rust, warm en verlicht hun huiswerk kunnen maken, met ouders die ten allen tijde in de buurt zijn om bij problemen de gepaste uitleg te geven. Met andere woorden: sommige leerlingen doe je echt wat aan met huiswerk.
Leerlingen die goed leren krijgen in de klas al positieve feedback; die komt er dan thuis ook nog eens (daar is niets op tegen) maar... is daar huiswerk voor nodig? Ook die "goede" leerlingen leren er overigens niets van bij, want ze kunnen het al.
Nochtans kunnen de positieve effecten die aan huiswerk worden toegewezen even goed worden gerealiseerd door bijvoorbeeld onder de schooluren een half uurtje "zelfstandig werk" in te lassen. Daar wordt de leerstof van de dag verder ingeoefend of (misschien nog interessanter) de leerstof van de volgende dag voorbereid. De voordelen zijn legio: toezicht en (zo nodig) hulp van de leerkracht, directe feedback, geen apart verbeteren en verlate feedback meer. Ik wil benadrukken dat dit geen extra werk is! Het tijdsverlies door huiswerken verbeteren en achteraf, soms enkele dagen later, individueel uitleggen waarom iets fout was (doet elke leerkracht dat?) is er niet meer.
De leerlingen kunnen naar huis met het gevoel dat ze nu aan iets anders toe zijn.
Veel meer dan de rest van de bevolking hebben leerkrachten positieve ervaringen gehad in hun eigen schooltijd, inbegrepen het maken van huiswerk. Misschien denken leerkrachten daarom dat leerlingen graag huiswerk maken. Nogal wat leerlingen BaO zijn geneigd in te gaan op de al dan niet uitgesproken wensen van hun leerkracht; dat maakt het nog geen intrinsieke motivatie. Nochtans heeft onderzoek ook al lang uitgewezen dat de overgrote meerderheid van de leerlingen (van lager tot hoger onderwijs) helemaal niet graag met dat huiswerk zit. Misschien zou de vrije tijd beter kunnen besteed worden aan lichaamsbeweging, een taak die vanuit de maatschappij dan weer ietwat stiefmoederlijk aan de scholen wordt opgesolferd.
Ouders hebben hun eigen motieven. De behoefte om te kunnen volgen waar het kind mee bezig is kan je even goed door de oefeningen uit de klas mee te geven. Alle kinderen gelijk voor de wet: als de ene huiswerk krijgt dan moet de andere ook maar... Huiswerk als bezigheid thuis is ook goed meegenomen, dan moet je als ouders zelf die bezigheid niet invullen en ze zijn ondertussen niet aan het TV kijken of spelen op de tablet.. Allemaal begrijpelijke bedenkingen maar is het nu echt nodig dat er dan een huistaak voor ingezet wordt, die door de leerlingen als vervelend wordt ervaren en blijkbaar ook niet bijdraagt tot betere leerprestaties?
Conclusie: het zit inderdaad diep, zowel bij ouders als bij leerkrachten. Ook in scholen waar het huiswerk op een bepaald ogenblik afgeschaft wordt, zie je het na verloop van tijd weer insluipen. Het zou anders kunnen. Een half uurtje zelfstandig werk tijdens de schooluren is niet zo moeilijk te realiseren. Daarin kan overigens even goed de volgende les voorbereid worden (zo doen ze het in Rusland) als de voorbije les ingeoefend.
Na die schooluren kan (zoals in de VS) een aanbod van sport- en andere bewegingsclubs, muziek, zang en dans, tekenen en schilderen, programmeren enz. de vrije tijd zinvolle invulling geven.

Reageren
J

Jonas

19 augustus 2017

Ik ben voor zinvol huiswerk. Hiermee bedoel ik extra oefenen op vaardigheden zoals lezen en schrijven. Op school ontbreekt het aan tijd om elke leerling volgens zijn of haar behoeften dit te kunnen laten inoefenen. Een leerling die hier minder snel in is, zal minder zelfvertrouwen hebben en dit in de klas minder durven. Aangezien het ook op school is dat ze tijdens de pauzes kunnen ontspannen, is het dus zinvol om extra thuis te oefenen en het zo beter onder de knie te krijgen. Dit hoeft maar 15 min. per dag en dit zal het zelfbeeld en zelfvertrouwen van de leerling zeker ten goede komen. Verder ben ik pro plannen en samenvatten. Daar moet een leerlijn in zitten. Vb. in het vijfde leerjaar maak je klassikaal samenvattingen (vb. van WO), en in zesde leerjaar vraag je vb. een leerling een krantenartikel te kiezen en samen te vatten. Zo kiezen zij wat ze kan boeien en oefenen ze op samenvatten naar het secundair toe. Daarnaast lees ik hier over de maatschappelijk druk op die gastjes. Dat is zeker en vast een feit (en soms probleem). Anderzijds, nu moet iedereen gaan voetballen, terwijl er vaak jongeren zijn die hier helemaal niet goed in zijn. Dit is ook weer niet goed voor het zelfbeeld. Laat jongeren hier zelf in kiezen en stuur ze geen volledig weekend weg (zaterdag sport, zondag jeugdbeweging) en geen hele zomervakantie op Kazou, kamp met de jeugdbeweging en reis met een kidsclub.

Reageren
l

lieve De Dobbeleer

19 augustus 2017

Huiswerk heeft volgens mij enkel zin om zelfstandig te leren werken en vooral om te leren plannen. En daar knelt vaak het schoentje. Scholen stellen te weinig week-of maandschema's op. Daardoor raken leerlingen overbelast op sommige dagen dat ze gaan sporten of iets anders gaan doen , dan is het echt stressen en niet meer aangenaam.
Ook al meegemaakt ? morgen moet je kind dit of dat meebrengen naar de klas ! maar je bent pas thuis als de winkels in de buurt al dicht zijn.
Meestal valt het wel goed mee!

Reageren
t

tin elsen

20 augustus 2017

mijn kinderen in lager onderwijs - freinet 20-25jaar geleden kregen ze al weekopdrachten met zowel werktijd in de klas als thuis gedifferentieerd per kind naar zijn niveau. Dit is niet nieuw. De kinderen hadden voldoende tijd in de klas om hun weektaak af te werken? Bijwerken kon ook thuis.
Dagelijks huiswerk lagere school is zinloos. Deze kinderen werken al voldoende uren (tel eens de klasuren op per week) in de klas.
Belangrijk; de rol van ouders is NOOIT leraar zijn

Reageren

Laat een reactie achter