Wat verandert er voor jou als leraar?

Carrièreswitch naar leraar wordt makkelijker

Leraren in basis en secundair die nog geen pedagogisch diploma hebben, krijgen vanaf 1 september een lerarenbonus: ze mogen maximaal 3 uren per week minder van hun opdracht presteren om de lerarenopleiding te volgen, en dat zonder loonverlies. De school mag een vervanger aanstellen in deze uren, volgens de gewone vervangingsregels.

Extra helpende handen in de strijd tegen lerarentekort

Vanaf 1 oktober (of op een later moment) kan je basis- of secundaire school voor het lopende schooljaar personeelsleden aanstellen bij een tekort aan onderwijzend personeel. Dat moet leraren ontlasten, zodat die zich op hun kerntaak kunnen focussen. De ondersteuning kan bv. bestaan uit differentiatie begeleiden of toezichten overnemen. De school mag daarvoor tot 20% van haar vacante lestijden/lesuren omzetten in punten of uren (in buo) en die dan aanwenden in ambten van het beleids- en ondersteunend personeel (in buo ook in ambten van het paramedisch, medisch, sociaal en orthopedagogisch personeel).

Ook zonder corona mag je afstandsonderwijs aanbieden

Vanaf 1 september 2022 mag je structureel interactief afstandsonderwijs inbouwen in het leerplan van je school of centrum voor secundair onderwijs, en dit voor maximaal 50% per structuuronderdeel.  Het afstandsonderwijs kan zowel synchroon (leerlingen en leraren zijn op hetzelfde moment online) als asynchroon (leerlingen maken online oefeningen of doorlopen een online module). 

Zorg ervoor dat je project gedragen is en overleg over de aanpak en organisatie met het schoolteam, de leerlingenraad en het lokaal onderhandelings- of overlegcomité. Analyseer de beginsituatie van je leerlingen en heb voldoende aandacht voor leerlingen in een kwetsbare thuissituatie of leerlingen met specifieke ondersteunings- en onderwijsbehoeften. Laat hen eventueel het afstandsonderwijs op school volgen. 

Let op: over deze maatregel wordt nog onderhandeld, hij is nog niet definitief goedgekeurd.

Volg een cursus ICT met de extra nascholingsmiddelen van je school

Je school ontvangt extra nascholingsbudget om je te ondersteunen in je ICT-competenties. De Centra voor Volwassenenonderwijs krijgen middelen voor een coördinator Digisprong die werkt aan een kwalitatief ICT-nascholingsaanbod.

Gebruik vanaf 2023 ‘extended reality’ in je (praktijk)les

Stap met je leerlingen in een virtuele wereld met een VR-bril. Om aan elektrische wagens te sleutelen bijvoorbeeld. In de loop van 2023 start voor scholen een uitleendienst voor XR Hardware in samenwerking met de 5 RTC’s. Opdat scholen het materiaal van de uitleendienst zo effectief mogelijk inzetten, ontvangen zij een nascholing via het opleidingstraject XR Hardware.

Wat verandert er voor je school?

Nieuwe spelregels voor inschrijvingen

• Heb je voldoende plaats, schrijf dan alle leerlingen in.
• Heb je niet genoeg plaats als gewone basisschool of in 1A of 1B in het secundair? Dan moet je die leerlingen die willen inschrijven, digitaal laten aanmelden om te kunnen weigeren op basis van capaciteit. Er wordt een aanmeldingssysteem ontwikkeld dat ter beschikking zal worden gesteld van initiatiefnemers. Scholen en gemeenten zijn niet verplicht om dit systeem te gebruiken. Ze kiezen zelf hoe ze de aanmeldingen organiseren met respect voor de decretale regels.
• Scholen buitengewoon onderwijs werken nog 2 schooljaren verder met de bestaande regels.
• Een leerling die niet voldoet aan de toelatingsvoorwaarden voor het lager onderwijs kan je ‘onder ontbindende voorwaarde’ inschrijven in het lager onderwijs. Bij een inschrijving onder ontbindende voorwaarde, kan de leerling al les volgen in het lager onderwijs, tot er een beslissing is van de klassenraad lager onderwijs. Als de klassenraad van de school voor lager onderwijs beslist om de leerling toch niet toe te laten, is de school waar de leerling kleuteronderwijs volgde verplicht die in overcapaciteit in te schrijven.

Inspectie: planlast verminderen en gedifferentieerde doorlichting

Met een planlastradar tijdens de doorlichting wil de inspectie je school informeren over wat ze echt vraagt en wat misschien overbodige administratie is. Met een digitale planlastcalculator kan je school zelf inschatten waar ze eventueel kan schrappen.

Naast een evaluerende neemt de inspectie een meer begeleidende rol op. Scholen die ingeschat worden als meer risicovol, stappen in doorlichtingstrajecten met een grotere intensiteit en/of hogere frequentie. In 2022-2023 volgt na een verkenningsfase een testfase. In 2023-2024 gaat het gedifferentieerd doorlichten dan echt van start. 

Je school kan digitaal opvolgen hoe ze zich Vlaanderenbreed verhoudt tot andere scholen op vlak van inschrijvingen, nationaliteiten en uitstroom in het schoolportret 2.0: de datawijzer.

Meer middelen om de Oekraïnecrisis op te vangen

Om genoeg omkadering te voorzien voor leerlingen op de vlucht, komt er in basis- en secundair onderwijs een extra telmoment op de eerste schooldag van oktober. Op basis daarvan krijgen de scholen en de ondersteuningsnetwerken extra middelen. 

Scholen krijgen bijkomend extra middelen (omkadering en werking) voor elke in aanmerking komende leerling (vallende onder de Europese richtlijn m.b.t. Oekraïne of anderstalige nieuwkomers) die zich inschrijft vanaf de 2e lesdag van oktober. Die middelen kunnen ze gebruiken vanaf het moment van de inschrijving/instap van de leerling tot 30 juni. Er is ook een teldag op 1 oktober, zodat je school ook middelen krijgt voor de bijkomende leerlingen die zich sinds de vorige teldag hebben ingeschreven.

Voor elke bijkomende anderstalige nieuwkomer (AN) jonger dan 5 jaar of per bijkomende kleuter die voldoet aan het leerlingenkenmerk thuistaal niet Nederlands, krijgt je school 950 euro extra ondersteuning. Ze krijgt ook extra middelen om bestaande gebouwen en modulaire units te huren. CLB’s krijgen extra werkingsbudget voor onthaal en begeleiding van Oekraïense vluchtelingen. 

Wat verandert er voor je leerlingen?

Meer opties om te versnellen

• De minimumleeftijd voor het lager onderwijs (vroeger 5 jaar) valt weg. Leerlingen jonger dan 5 jaar kunnen met een gunstig advies van de klassenraad kleuteronderwijs of een gunstige beslissing van de klassenraad lager onderwijs en een advies van het CLB starten in het lager onderwijs.
• Er is ook geen minimumleeftijd meer (vroeger 9 jaar) voor het behalen van het getuigschrift basisonderwijs. Het getuigschrift kan ook gedurende heel het schooljaar uitgereikt worden. 
• Cognitief sterk functionerende leerlingen kunnen versnellen in het secundair onderwijs (= 1 of meer leerjaren overslaan) als de leerling niet over het studiebewijs van het onderliggende leerjaar beschikt en de klassenraad het toelaat . De klassenraad kan een cognitief sterk functionerende leerling ook vrijstellen voor de vakken waarvoor ze van oordeel is dat de doelen al bereikt zijn. 
• In de tweede en de derde graad van het gewoon secundair onderwijs en buso OV4 én in de kwalificatie- en integratiefase van buso OV3 kan een leerling tijdens het schooljaar overgaan naar een hoger leerjaar als de klassenraad oordeelt dat de betrokken leerling de toepasbare doelen heeft bereikt. Dat kan voor een cognitief sterke leerling maar ook voor een zittenblijver die zijn tekorten wegwerkt op minder tijd dan een volledig schooljaar.

Andere voorwaarden om een jaar over te doen 

•  Leerlingen in het eerste leerjaar A of B van het secundair, kunnen hun jaar altijd overdoen als ze voor minstens 7 basisopties van het tweede leerjaar A of minstens 4 basisopties van het tweede leerjaar B worden uitgesloten.  Overzitten kan ook steeds op het einde van het 2e, 3e of 4e leerjaar bij clausulering voor minstens alle structuuronderdelen van 3 onderwijsvormen of 2 finaliteiten. In andere gevallen kan overzitten enkel bij gunstig advies van de klassenraad; het advies van CLB hoeft niet langer.
• In het voltijds gewoon secundair gelden de toelatingsvoorwaarden per leerjaar. Alleen in de 1e graad B-stroom en uitzonderlijk in de 2e en 3e graad kan een schoolbestuur vanaf 1 september 2022 de toelatingsvoorwaarden (en evaluatie) per graad gebruiken. Dat kan niet in de 1e graad A-stroom.

Vlotter naar een richting met arbeidsmarktfinaliteit 

• Vanuit het basisonderwijs kunnen leerlingen met een getuigschrift basisonderwijs voortaan onmiddellijk naar de B-stroom met een gunstige beslissing van de toelatingsklassenraad, een gunstig advies van het CLB (CLB waarmee de basisschool samenwerkt of het CLB waarmee secundaire school samenwerkt) én het akkoord van de ouders. 
• Vanuit dbso of leertijd kan een leerling ook overstappen naar het tweede jaar van een graad in het voltijds bso als de klassenraad het toelaat.  Om toegelaten te kunnen worden tot het 6e leerjaar bso moet de leerling  in het bezit zijn van het getuigschrift van de 2e graad.

Geïntegreerde proef (GIP) of kwalificatieproef in buso niet langer verplicht 

Je mag als school autonoom beslissen of je leerlingen deze proeven nog afleggen in de derde graad so en buso.

Naar één login voor alle leer-apps

LeerID is de single sign-on oplossing waarmee leerlingen via één gebruikersnaam en wachtwoord kunnen aanmelden op digitale leermiddelen. ICT-coördinatoren kunnen het LeerID Schoolloket via de website alvast verkennen. Stap voor stap zullen aanbieders van leermiddelen zich aansluiten. 

Meer weten? Raadpleeg het overzicht van alle nieuwe maatregelen die ingaan op 1 september 2022.