"Hey Roger, de jeugd lijkt meer op jou dan je denkt"

Of het nu gaat over de kloof tussen scholieren en volwassenen, de balans tussen huiswerk en vrije tijd of betaalbare schoolfacturen: VSK-voorzitter Mauro Michielsen benoemt wat anders moet. Ook dit schooljaar vertegenwoordigt hij de stem van jouw leerlingen.

Mauro Michielsen voorzitter Vlaamse scholierenkoepel — **VKS-voorzitter Mauro Michielsen:** “Leerlingen die geen boeken kunnen kopen of niet meekunnen op schoolreis, dat kan ik niet aanvaarden.”

Je bent opnieuw verkozen. Dat wil zeggen dat je het goed hebt gedaan.

Mauro Michielsen: “Ik ben vooral blij dat ik mijn thema’s gelijke onderwijskansen en schoolkosten nog een jaar op de radar mag houden. Tijdens corona nam mentaal welzijn een belangrijke plek in de agenda. Maar ook toen verloren we de schoolkosten niet uit het oog. Want als scholen geen doordacht kostenbeleid hebben, vallen sommige leerlingen uit de boot. Zitten ze in de les zonder boeken, of moeten ze uitwijken naar een ‘goedkopere’ school. Bij VSK (Vlaamse Scholierenkoepel) krijgen we soms berichten van leerlingen die niet mee op schoolreis kunnen. Onrecht en uitsluiting, dat kan ik niet aanvaarden.”

“Ik schreef mijn eerste speech over mijn school in het derde leerjaar. Die ging over de vuile toiletten en over de plaats van de voetbalgoals. In het tweede middelbaar sloot ik me aan bij PACT 3000, de Leuvense leerlingenraad. De Scholierenkoepel begeleidde ons toen. Uit nieuwsgierigheid werd ik een half jaar vrijwilliger bij VSK. Het jaar erop werd ik er verkozen tot bestuurslid en scholierenvertegenwoordiger. Nog een jaar later was ik voorzitter.”

“Voor dat mooie parcours ben ik dankbaar. Toch heb ik geen ‘Mauro Masterplan’. Mijn engagement is geen opstapje om de politiek in te gaan. Ik vind het heerlijk dat ik politiek ongebonden ben. Bij VSK zien we alle politieke partijen als bondgenoten om onze doelen te bereiken, en tegelijk wijzen we hen op pijnpunten. De belangen van de scholieren verdedigen, daar is het mij om te doen.”

Schoolkosten, nu meer dan ooit?

Mauro Michielsen: “Kwalitatief onderwijs moet er zijn voor iedereen, maar staat nu onder druk. Door de huidige energieprijzen is niet alleen de groep die het al moeilijk had groter. Maar ook de scholen zelf hebben problemen om hun rekeningen te betalen. Leerlingen mogen daar echt niet de dupe van worden.”

“De maximumfactuur op de lagere school was zeker een stap in de goede richting. Maar in het secundair staat er nog steeds geen plafond op schoolkosten. Al hoeven scholen ook niet te wachten op het beleid om kritisch naar hun kosten te kijken. De lagere school waar ik in Brussel zat, was redelijk hard bezig met schoolkosten. Daardoor viel het me niet op dat sommige leerlingen het thuis minder breed hadden. Het bewijs dat je met je team meer onderwijsgelijkheid kan bereiken.”

Stuur geen incassobureaus maar zoek samen met ouders naar een menselijke oplossing
Mauro Michielsen
voorzitter VSK

Wat kunnen scholen dan concreet doen?

Mauro Michielsen: “Afbetalingsplannen en een contactpersoon voor kwetsbare ouders zijn verplicht sinds 1 september 2019, maar soms weten die ouders dat niet. Hang daarom een folder zichtbaar aan de schoolpoort. Communiceer transparant over je betalingsmogelijkheden. Stuur al zeker geen incassobureaus op gezinnen af, dat is pijnlijk voor de leerling. Zoek samen met de ouders naar een menselijke oplossing.”

“We maken ons ook zorgen over de Digisprong. Kwetsbare leerlingen kregen een gratis computer tijdens corona. Scholen kregen daarnaast een basisbudget van 510 euro per leerling. Maar sommige secundaire scholen verplichten een veel duurder type laptop. Hebben we die echt nodig?”

“En waarom moeten we ook nog een prijzige rekenmachine aankopen en een stapel boeken? Kunnen we niet meer uit die laptop halen, zoals digitale cursussen en rekensoftware? Scholen moeten samen met leerlingen radicale keuzes durven maken. Al zou een opgelegde maximumfactuur in het secundair ook helpen.”

“Het is de verantwoordelijkheid van elke school om haar kosten kritisch door te lichten. Het gebruik van Smartschool doorrekenen, is gewoonweg niet wettelijk. Het is ook bijzonder jammer dat eenvoudige dingen, zoals een tweedehandsbeurs voor schoolboeken, niet in elke school lukt. En schoolboeken die voor de helft leeg blijven op het einde van het schooljaar, moeten die nog op de aankooplijst? ”

“Niet alles hoeft goedkoop en gratis te zijn, maar denk goed na of je per se moet zeilen of muurklimmen op je sportdag. Fijne activiteiten in het park kunnen even waardevol zijn als een dag in een duur sportcentrum. Organiseer je een Romereis van een kleine 1000 euro, zoek dan samen met de leerlingen hoe je dat tarief kan verlagen. Misschien wil de klas wel auto’s wassen of pizza’s bakken zodat niemand thuis blijft om financiële redenen. Of pas het solidariteitsprincipe toe: ouders die het niet breed hebben, betalen dan een lager tarief dan financieel sterke ouders.”

VSK geeft een stem aan jongeren. Wordt er al genoeg geluisterd?

Mauro Michielsen: “Generatie Z krijgt het soms hard te verduren. Na mijn eerste interview vorig jaar, zonder mediatraining, volgde een sloot negatieve reacties. Ik opperde om schooldagen later te laten starten omdat een tienerbrein meer slaap nodig heeft. Dat is trouwens wetenschappelijk onderbouwd. En dat huiswerk en vrije tijd in balans moeten zijn. Op Facebook noemden mensen mij en mijn leeftijdsgenoten lui en gepamperd. Een zekere Roger schreef: ‘Is dat onze toekomst, moeten die jongeren onze pensioenen betalen?’ Da’s te makkelijk. We hebben wel degelijk doordachte idealen, maar we moeten de kans krijgen om die uit te leggen.”

Kunnen we in het secundair niet meer uit de laptop halen, zoals digitale cursussen en rekensoftware?
Mauro Michielsen
voorzitter VSK

Hoe wil je Roger overtuigen?

Mauro Michielsen: “Ik begrijp dat al die veranderingen moeilijk zijn, maar is het ook niet mooi dat we zo breed durven denken? Leerlingen hebben ambitieuze ideeën: ze verzetten zich tegen hokjesdenken, waarschuwen voor overdreven labelling, stellen het klassieke man/vrouw-denken in vraag. Nu wordt dat soms als ‘woke’ bestempeld, een oerbelachelijk woord. Oorspronkelijk betekende het dat je respect hebt voor iedereen. En rekening wil houden met de noden van anderen. Maar het werd een scheldwoord, dat ook wij naar ons hoofd geslingerd krijgen.”

“Ook mensen binnen onderwijs zetten onze ideeën soms weg als naïef en onhaalbaar. Dat vind ik heel jammer. Want wat maakt een idee naïef? Doordat anderen dat vinden. Stel dat iedereen open staat voor het voorstel dat school later zou moeten beginnen, dan is het niet meer zo onhaalbaar.”

“Eerder dan je kwaad te maken, willen we de klagers aanmoedigen: stel je open voor al die nieuwe ideeën, dat kan verrijkend zijn. De Rogers van deze wereld zijn toch ook ooit op zoek geweest naar hun identiteit? Nu struggelen tieners vaak met sociale media en hun zelfbeeld, maar de vraag ‘wie ben ik?’ is van alle tijden. We lijken meer op elkaar dan we op het eerste gezicht denken.”

Femke Van De Pontseele