1. Hou hoogbegaafden in de reguliere klas

Hoogbegaafde leerlingen zijn gebaat bij binnenklasdifferentiatie. Ze moeten immers meedraaien in de maatschappij. Samenwerken en leren met niet-hoogbegaafde klasgenoten geeft hen een referentiekader. Daar zullen ze tijdens hun professionele leven veel baat bij hebben.

2. Versnel niet meteen, maar differentieer naar boven

Een kind dat met gemak tot 20 telt, telt ook moeiteloos tot 100. En verder. Voor je het weet, loopt het mijlenver voor op de rest. Een uitdagende opdracht waarbij je enkel cijfers tot 20 gebruikt, bijvoorbeeld een logicapuzzel, zet aan tot nadenken. Hoe pak ik het aan? Wat doe ik als het niet lukt? Leren leren, op het eigen niveau. Is dit ontoereikend, dan kun je alsnog versnellen. Maar drijf een kind ook niet te ver weg van leeftijdsgenoten.

Uitdagende oefeningen hoef je niet zelf te verzinnen. Je vindt ze bijvoorbeeld in de methodes Rekentijgers (Zwijsen) en Plustaak Taal (Abimo).

3. Verplicht moeilijke opdrachten

Geef pittige opdrachten niet als extraatje, maar in plaats van de gewone leerstof. Hoogbegaafde leerlingen zijn niet gewend zich in te spannen, sommigen zullen de opdracht voor snelle werkers links laten liggen. Door de uitdagende leerstof te verplichten, kweek je discipline en zelfvertrouwen.

4. Zet in op vaardigheden en attitudes

Hoogbegaafde leerlingen denken abstract en leggen snel verbanden. Studievaardigheden als plannen en schematiseren, oefenen zij daardoor minder. Ze hebben deze wel nodig om succesvol door het leven te gaan, zeker in het secundair en hoger onderwijs. Zet er daarom op in, bijvoorbeeld via een groepswerk. Zo leren ze om hun ideeën op een begrijpelijke manier te delen. Maar zet ze niet altijd in als hulpjuf of -meester. Ook een hoogbegaafd kind moet tot leren komen en daar is meer voor nodig dan anderen helpen.

5. Extra uitdaging in de kangoeroeklas

In een kangoeroeklas werken hoogbegaafde leerlingen samen aan leerstof die buiten het leerplan valt. De projecten hebben een hoge moeilijkheidsgraad en bieden hen de kans om van elkaar te leren. Dit vormt een extra uitdaging, bovenop de aangeboden binnenklasdifferentiatie. Sommige scholen sturen hun leerlingen echter al te gauw de klas uit. “Zit een kangoeroeklas propvol, dan is er onvoldoende differentiatie in de reguliere klas”, zeggen Kieboom en Venderickx. “Enkel wie niet genoeg heeft aan binnenklasdifferentiatie, hoort er thuis. Anders zakt het niveau en blijven de intelligentste leerlingen alsnog op hun honger zitten.”

Wat is hoogbegaafdheid? Hoe herken je een hoogbegaafd kind? Lees dit artikel over de kenmerken van hoogbegaafdheid. Het boek Hoogbegaafd, als je kind (g)een einstein is van Tessa Kieboom (Lannoo, 2015) geeft op een toegankelijke manier inzicht in hoogbegaafdheid, zowel thuis als op school.