Vergadertechniek: teamborden

‘Hoe voel je je nu?’ Die vraag is het startschot van elke nieuwe sessie teamborden met een kernteam van (meestal 6) leraren die (bijna) fulltime op school werken. Ze staan voor een bord vol post‑its in de gang van het gloednieuwe schoolgebouw.

Op het antwoord gaan de leraren niet dieper in. Wel op de vorderingen die iedere leraar maakte na de vorige sessie. Actie afgerond? Post-its schuiven van ’to do’ naar ‘doing’ en ‘done’. Deelnemers brengen daarna nieuwe doelen aan en er verschijnen verse post-its met nieuwe acties en deadlines.

Iedereen neemt taken op en het team benoemt zijn successen. Daarna zijn ze klaar met vergaderen, nog voor het eerste belsignaal de leerlingen naar hun klaslokalen jaagt.

Focus op didactiek

“Teamborden stimuleert leraren, over alle vakken heen, heel sterk tot samenwerken”, vertelt coördinator en leraar Nederlands Wendy. “Vorig jaar experimenteerden we er voor het eerst mee. Dit schooljaar gaan we daarmee verder. We willen nog meer inzetten op differentiëren, op samenwerken met de basisschool en op evalueren. Daarin kunnen we als team nog groeien.”

Door wekelijks te teamborden benutten leraren elkaars expertise en maken ze snelheid. De leraren merkten bijvoorbeeld dat leerlingen hun examenvragen niet goed genoeg lazen voor ze antwoorden neerschreven. Dat kwam op een teambordsessie.

“Op het bord koppelen we acties aan dat probleem”, zegt STEM-leraar Stefanie. “Wat kunnen we doen om leerlingen te helpen? Wie werkt individueel ideeën uit, verzamelt een denkgroep en geeft volgende sessie feedback of een plan van aanpak?”

“Wat de examenvragen betreft: we beslisten dat alle leerlingen de eerste 10 minuten van de toets de instructiewoorden moeten aanduiden. En we werkten maatregelen op maat uit. Sommige leerlingen zetten we alleen om minder prikkels te krijgen, andere leggen toetsen vanaf nu af met hun gezicht naar de muur. Iedere leraar past dat vandaag toe, zo bouw je samen aan een sterk evaluatiebeleid.”

“We focussen aan het bord op didactiek, zo professionaliseren we ons samen”, knikt coördinator Wendy. “Maar we hebben ook een luikje praktische zaken zoals studiereizen. Die post-its hangen onderaan op het bord. Niet toevallig. Vroeger bleven we in gezapige vakgroepvergaderingen rondjes draaien bij die praktische zaken. Tijdens het teamborden trappen we niet meer in die val.”

Samen zoeken, testen en bijsturen

Zorgt het teamborden niet voor extra werkdruk? STEM-leraar Stefanie vindt van niet. “We zijn gevormd in dat systeem en zien dat het werkt. Alle deelnemers nemen acties op waar ze zin in hebben. Plus: je moet niet in je eentje oplossingen zoeken. Het hele team zoekt mee, dat maakt het net zo sterk. Samen willen we op die manier het beste onderwijs uittekenen voor onze leerlingen.”

“Omdat het nog nieuw is, kan veel”, besluit coördinator Wendy. “We krijgen veel vrijheid om te testen. Merken we dat iets niet realistisch is, dan sturen we bij. Vorig jaar hadden we, als startende school met alleen een eerste jaar, maar 20 leerlingen. We beslisten op de bordsessies om leerlingen binnen te laten in de klassenraden. Of dat volgend jaar met meer dan 100 leerlingen nog te organiseren valt? Dat zullen we proberen.”

“Ook het bord zelf zit trouwens nog in testfase. Het kernteam ontwierp het zelf, maar de post-its blijven niet plakken. We moeten met punaises de briefjes op hun plek prikken. Daarom vragen we volgend jaar een nieuw bord (lacht).”

Geen teambord zonder kader

Dat nieuwe bord komt er wel. Directeur Frieda staat helemaal achter de methodiek en de visie achter teamborden. “De tijd dat de directeur top-down alles beslist en de leraren uitvoeren ligt achter ons. Gesprekken met Flanders Synergy versterken mijn opvatting. Mensen werken met goesting als ze kunnen samenwerken, autonomie krijgen en als hun competenties (h)erkend worden.

Daarom zijn mijn leraren samen verantwoordelijk voor zorg, differentiatie of taalbeleid. Want als je met een expert werkt, straalt de kennis niet door tot de klaslokalen. Maar als iedereen vanuit zijn klas werkpunten aanbrengt, meedenkt over acties en achter de oplossingen kan staan, wel. Lesvrije uren investeer ik niet langer in een individuele taal- of zorgexpert, maar wel in de leraren en een coach die hen kan aansturen aan het bord.”

Het teamborden leerde ze kennen via de Nederlandse Stichting Leerkracht (‘bordsessies’, ook gebruikt als vergadertechniek bij vakgroepen). “De methodiek past perfect binnen onze schoolvisie van samenwerken, eigenaarschap en transparantie, van mensen verantwoordelijk maken”, besluit ze. “Mijn rol is coachend, aan het teamborden neem ik niet actief deel. Het bord hangt in de gang. Ik kan passeren wanneer ik dat wil.”