Ik vond er dit op (in zedenleer, lager)
Ze kregen van mij lessen hoe de L en R hersenhelft werkt, met de boodschap dat rationele stof (= te veel zwarte lettertjes) creatief verwerken met kleurtjes, fluo, onderlijnen en icoontjes helpt de stof beter te onthouden.
Af en toe krijgen de ouderen van mij een stevige lap serieuze info die ze dan zo kleurig verwerken en functioneel versieren. Dus ze moeten en willen het wel lezen.
Twee vliegen in één klap.

Tieners lezen graag, maar door de opgelegde, vaak ouderwetse, lijsten , verdwijnt het plezier van lezen.
Is het niet saai voor de leerkracht om steeds weer dezelfde verslagen te lezen?

Laat de kinderen zelf kiezen welk boek ze willen lezen en het leesplezier stijgt!

De 'ouderwetse' leeslijst is helemaal zo slecht niet. Als leraar kan je toch onmogelijk met de leerlingen in gesprek gaan over wat ze gelezen hebben, als je die boeken niet zelf hebt gelezen? Of lezen de leerkrachten die 'vrij' laten kiezen echt elk boek dat hun studenten kiezen?
Literatuuronderwijs is gebaat bij leerkrachten die zelf lezen, die hun selectie delen met de leerlingen. Leerkrachten die de neus niet ophalen voor jeugdliteratuur, die de leerlingen kennen en die praten over boeken.
Mijn klassen kijken erg uit naar 'een nieuwe leeslijst'. Ze vragen naar suggesties. Ze mogen zelf suggesties doen.
Ik zorg er wel voor dat niet aan elk boek dat ze lezen een opdracht vast hangt. Een goed gesprek is vaak veel meer waard dan een creatieve bespreking.
Wat ook altijd helpt is de leerlingen heel precies uitleggen waarom lezen belangrijk is. Staaf dit met wetenschappelijk onderzoek naar lezen.

Ik lees hier weinig over voorlezen. Voorlezen is nochtans één van de beste manieren om aan lees-en boekpromotie te doen. Dit mag niet beperkt worden tot de kleuterklassen en de eerste klassen van de lagere school. Uit ervaring weet ik dat ook leerlingen uit het 6de leerjaar het zalig vinden om voorgelezen te worden. En waarom zou dit niet zo zijn in het secundair onderwijs ? Bij voorlezen hoef je ook de lat niet te laag te leggen : je kan gerust een iets moeilijker boek nemen, of een boek dat de leerlingen niet onmiddellijk zelf zouden kiezen. Zo verruim je ook de blik van de leerlingen die zich bij vrije keuze anders beperken tot wat 'gemakkelijk' is, of wat populair is op de commerciële markt. Kies boeken waardoor je zelf geboeid was, of die je raakten. Leerlingen moeten zien dat boeken iets kunnen doen met een mens. Dan wordt ook het voorleesmoment een doorvoeld en waarachtig gebeuren, waarbij de leerlingen hun leerkracht soms op een heel andere manier leren kennen. Dat ze daarbij ook mogen proeven van de schoonheid van taal, en zich misschien aangesproken voelen om het voorgelezen boek of ander werk van die auteur te gaan opzoeken : daar kan je als leerkracht alleen maar blij van worden !
Een paar boeken die tot mijn favoriete voorleesboeken horen :
* 'De wonderbaarlijke reis van Edward Tulane' (Kate DiCamillo) : een boek dat ik nog steeds voorlees met een krop in de keel bij een aantal passages (zeker bij het einde).
* 'De lange weg naar huis/het verhaal van Odysseus' (Michael De Cock) : spannend, ontroerend, prachtige taal
* 'Torak en Wolf' (Michelle Paver) : eerste deel van een zesdelige reeks
* 'Om 8 uur bij de ark' (Ulrich Hub en Jörg Mühle) : om vaak bij te lachen, maar ook om te filosoferen.

Jongeren meer laten lezen vind ik een zeer goede zaak. Vooral de eerste tip vind ik een zeer goeie. “Voorzie tijd voor vrij lezen”. Er moet inderdaad vanuit de leerling zelf tijd gemaakt worden om te lezen. Geloof het of niet, maar de jeugd van vandaag heeft erg veel om handen. Na school moeten ze naar de scouts, dansles en tekenacademie, daarom lijkt het me een goed idee om vanuit de school tijd te voorzien om te lezen. Ook al kan dit misschien moeilijk in te passen zijn in het uurrooster, lijkt mij dit toch haalbaar.

“Durf af te stappen van een leeslijst” dit vind ik persoonlijk niet zo’n goeie. Als je zelf geen fervent lezer bent, kan het goed zijn dat anderen je ‘goede’ boeken laten kiezen van een leeslijst. Al is het inderdaad wel zo dat deze lijst vaak erg verouderd is. Ik zeg dus lijstlijsten ja, maar de leraar moet er kritischer mee omgaan. Een leuk idee is bijvoorbeeld dat leerlingen zelf een leeslijst moeten samenstellen. Ze plaatsen elk twee boeken op de lijst die ze niet zelf gaan lezen maar waarvan ze denken dat leeftijdsgenoten deze wel leuk zouden vinden. Uiteindelijk, heb je in een klas met 20 leerlingen een lijst van 40 boeken waaruit de leerlingen dan een boek kunnen kiezen.

Het lijkt me dus een goed idee om ‘leestijd’ in de klas te voorzien en om de leerlingen meer inspraak te geven in de boekenlijst.

Zonder twijfel kan ik meedelen dat dit artikel van Els Debuyck enorm goede tips verspreidt. Leerlingen willen uiteraard veel meer inspraak krijgen in het kiezen van hun boeken en met veel interesse deze dan ook lezen. Het aanbieden van tastbare zaken zullen de leerlingen zeker inspireren en motiveren om te lezen.
Toch heb ik bedenkingen bij het afstappen van een leeslijst en bij het niet meer verplicht lezen. Leerlingen zouden op die manier boeken lezen die hen niet zullen helpen in de toekomst doordat ze enkel gemakkelijke woordenschat en zinsstructuren leren kennen. In het hoger onderwijs of de universiteit zullen zij problemen krijgen met voor hen onbegrijpelijke woorden en zinsconstructies.
Dus kan ik besluiten dat dit artikel veel goede tips heeft, maar ook wel een tip die nog niet goed in zijn schoenen staat.
Zowel leerkrachten als leerlingen aanspreken en vragen stellen, over wat zij denken over de tips, zullen Els Debuck zeker helpen bij haar tips.

In het artikel worden goede en duidelijke tips gegeven, maar toch vind ik een vaste literatuurlijst niet nodig. Leerlingen kiezen graag zelf wat ze lezen. Wanneer er een taak verbonden wordt aan lezen, willen ze een taak maken over een boek dat hen interesseert. Persoonlijk zou ik voor een gulden middenweg kiezen: bied een leeslijst aan, maar laat leerlingen zelf ook met een voorstel komen. Zo kunnen de leerlingen die weinig inspiratie hebben de leeslijst raadplegen en de leerlingen die liever zelf een boek kiezen ook met plezier lezen. Differentiëren is noodzakelijk bij lezen. Elke leerling heeft andere interesses en omdat lezen voornamelijk 'genieten' moet zijn, is het belangrijk dat ze elk hun eigen ding kunnen doen met een boek. Ook de taak rond het lezen kan ruim zijn: geef enkele mogelijkheden en laat de leerling zelf kiezen welke opdracht ze uitvoeren.
Ik kan dus besluiten dat differentiatie toch wel noodzakelijk is als het op lezen aankomt.

Het is zeer jammer dat veel leerlingen vandaag de dag geen interesse hebben in lezen. Ik begrijp maar al te goed waarom ze sneller voor een computer zullen kiezen dan voor een boek. Ten eerste het is hip en modern. Dit is wat jongeren aanspreekt. Ten tweede wil je mee zijn in onze samenleving, dan heb je een computer nodig. Iedereen verwacht tegenwoordig dat je een computer hebt en je vind er bijna in ieder huishouden één terug.

Laat ze daarom opdrachten maken met behulp van een computer of tablet. Laat ze een blog schijven, een scène van een boek naspelen en deze op YouTube zetten, een Facebookaccount maken voor een personage… Ze zullen nog steeds een boek moeten lezen, maar ze zullen dit leuker vinden als ze weten dat ze geen “saaie” boekbespreking moeten maken. Je moet kinderen geen boek opdringen. Laat ze zelf een boek kiezen dat hen interesseert. Je zal zien dat de motivatie veel groter is. Mijn derde tip die ik wil meegeven is, laat de leerlingen niet altijd volledige boeken lezen. Geef ze op het einde van de week het eerste hoofdstuk van een boek met de opdracht om dit tijdens het weekend te lezen. Als het hoofdstuk hen aanspreekt, kan het zijn dat ze het boek gaan lezen. Na het weekend kan je samen met je klas een discussie houden over de gelezen tekst, zo kunnen ze ideeën en meningen uitwisselen.

Ik ga er zeker mee akkoord dat we jongeren moeten blijven aanzetten tot lezen. Ten eerste is literatuur ontzettend belangrijk. Niet alleen voor taalvakken maar ook voor heel wat andere vakken. Zo kan men voor geschiedenis geschreven bronnen raadplegen om de theorie concreter te maken. Ten tweede kunnen leerlingen heel wat leren uit boeken. Ze kunnen in contact komen met gevoelige onderwerpen. Zo zijn er heel wat auteurs die taboes bespreek maken d.m.v. literatuur (homoseksualiteit, discriminatie enz.…). Bovendien creëren leerlingen een uitgebreide woordenschat door te lezen.
Ik vind het belangrijk dat een leerkracht een leeslijst aanreikt. In tegenstelling tot tip vijf zou ik mijn leerlingen dus wel een leeslijst aanbieden, maar mijn leerlingen zouden ook zelf suggesties mogen doen. Zo’n lijst is gemakkelijk voor leerlingen die het moeilijk hebben om zelf een boek te kiezen.
Ik kan dus besluiten dat leerlingen blijven aansporen om te lezen, heel belangrijk is.

Ik vind de tips die je hier geeft heel nuttig. Deze komen zeker van pas bij nieuwe leerkrachten en zullen er voor zorgen dat hun leerlingen weer leesplezier ervaren.

Eerst en vooral ga ik er mee akkoord dat leerlingen te weinig lezen. Wanneer ze een boek lezen, is dit vooral omdat ze moeten. Zo gaat dit ook bij mijn neef die enkel een boek aanraakt als het moet voor een opdracht. Het is dus belangrijk dat de leerlingen zin krijgen om te lezen. Ik ben voorstander van het idee om te werken zonder leeslijsten, omdat de leerlingen dan vrij zijn om zelf een boek te kiezen zonder die druk van de leeslijst te voelen. Ik ben wel van mening dat dit bij verschillende leerlingen enkel zal lukken als wij als leerkrachten dan tijdens de lessen fragmenten gebruiken die hun interesses prikkelen. Want enkel zo komen ze in contact met boeken en kunnen ze zelf kiezen of ze het boek al dan niet lezen.

Verder vind ik het idee om een herinnering mee te geven heel goed. Leerlingen zijn er dan mee bezig en wanneer het fragment of de quote hen inspireert, hebben ze de informatie van het boek of de schrijver bij de hand.
Als laatste vind ik ook dat leerlingen veel in contact moeten komen met boeken. Dit begint al in de les. Daarom vind ik een rek vol boeken in het lokaal van Nederlands zeer goed. Hierbij dan nog een tip: zeg ook tegen de leerlingen dat ze zelf met boekideeën mogen komen. Jij, als leerkracht Nederlands, kan deze voorstellen dan bekijken en eventueel de boeken ook zelf (laten) aanschaffen voor in de collectie.

Ik neem deze tips zeker mee als ik in de vroege toekomst zelf voor de klas zal staan.

Ik vind dat Els in haar tekst heel goede tips verspreid. Jongeren meer motiveren om te lezen vind ik zeer positief. Maar hoe doe je dat ? Jongeren hebben al zo weinig tijd. Ze zitten in de jeugdbeweging, muziek, turnen, …
‘Durf af en toe afstappen van een leeslijst’, deze uitspraak vind ik niet goed. Je kan ze wel aantrekkelijk maken. Jongeren zijn al vaak niet gemotiveerd om te lezen, als je ze dan een vrije keuze laat, dan zullen ze waarschijnlijk een boek nemen op basis van dikte, inhoud, …. Maar is dit boek wel een meerwaarde voor de lezer ?
Ik zou niet afstappen van een leeslijst, wat ik wel zou doen en dit wil ik meegeven als tip voor alle leerkrachten Nederlands. Laat de leerlingen uit je klas zelf een leeslijst samenstellen. Je vraagt aan iedere leerling om 2 boeken die ze reeds gelezen hebben op een lijst te noteren met een hele beknopte beschrijving. Deze lijst kijk je dan als leerkracht na en gebruik je ze de volgende keer in je les. Ik zou ook meer leesmomenten in de les voorzien. Volgens mij kan je zo de jongeren meer aanzetten tot lezen.

Wat in dit artikel gezegd wordt, klopt helemaal: leerlingen lezen hoe langer hoe minder boeken en dat is erg jammer. Lezen is namelijk heel ontspannend en je leert er veel van bij.
Eerst en vooral is lezen dus heel ontspannend. Het is een manier om even te ontsnappen aan de dagelijkse sleur of aan de muizenissen in je hoofd. Verder is lezen ook een manier om veel bij te leren, zonder intensief bezig te zijn met ‘kennis verwerven’. Door een boek te lezen over een bepaald onderwerp, kun je meer bijleren over dat onderwerp, maar niet alleen inhoudelijk leer je dingen bij. Ik ben ervan overtuigd dat leerlingen die veel lezen het op school ook makkelijker zullen hebben met spelling. Misschien helpt het wel om hen zelf het nut te laten inzien van lezen.
Daarnaast vind ik de tips die Els Debuyck geeft zeker ook goed, maar de eerste tip lijkt me niet altijd haalbaar. Leerlingen vrij laten lezen is volgens mij moeilijk te integreren op school omdat het lezen van een boek toch wel wat tijd in beslag neemt. Daarom zou ik voorstellen om bijvoorbeeld elke les af te sluiten door een bladzijde uit een boek voor te lezen. Als leerlingen het vervolg van het verhaal te weten willen komen, kunnen ze thuis het boek lezen.
Het lijkt me dus een goed idee om leerlingen zelf te laten beseffen dat lezen positief kan zijn voor hen. Door hen veel in contact te brengen met boeken en hen ervan te laten proeven kun je de nieuwsgierigheid van de jongeren prikkelen om ze zo aan het lezen krijgen.

Beste Els

Ik volg volledig jouw standpunt dat leerlingen te weinig lezen. Dit artikel is dan ook zeer leerrijk. Je geeft een aantal handige tips mee.

Ten eerste vind ik het een goed idee om leerlingen de ruimte te geven om in hun vrije tijd te lezen. Wel stel ik mij hierbij de vraag of elke leerling wel effectief een boek zal lezen. Het lijkt me dus een goed idee om nog steeds een beperkt aantal opdrachten rond boeken te geven. Dit wil niet zeggen dat leerkrachten standaardopdrachten moeten geven zoals een recensie. Het mag al eens wat creatiever.

Daarnaast ga ik akkoord met het feit dat leerkracht van een leeslijst moeten afstappen. De leerling kan zo zelf bepalen welk boek hij of zij wil lezen. De motivatie zal daardoor toenemen aangezien hij of zij al enige interesse heeft in het boek. Het moet niet altijd een verplicht nummer zijn. Ik ben ervan overtuigd dat het als leerkracht ook aangenaam is om eens te zien naar welk boek je leerlingen grijpen.
Daarom dank voor dit artikel. Ik neem zeker enkele tips mee in de toekomst.

Ik vind het jammer dat er zo weinig gelezen wordt door de leerlingen. Zelf lees ik wel graag, maar ik kan wel begrijpen dat leerlingen niet zo graag lezen voor school. Ten eerste hebben ze naast het lezen van boeken ook nog andere taken en toetsen om voor te bereiden. Dan rest er niet meer zoveel tijd om nog andere activiteiten te doen, zoals bijvoorbeeld een extra boek beginnen lezen. Ze moeten naar de sportclub, de muziekschool en ze mogen ook het sociaal contact met hun vrienden buiten school niet vergeten.
Misschien moeten we de oplossing ergens anders zoeken. Als we de werkdruk bij de leerlingen zouden verminderen dan zullen ze misschien meer tijd hebben om een boek te lezen.
Maar dat kinderen minder werk zullen hebben voor school is misschien ijdele hoop. Daarom lijkt het mij beter om ze een literatuurlijst te geven, maar geen gewone. Als de lijst een variatie van boeken bevat dan kan elke leerling iets vinden dat hij/zij leuk vindt. Zonder een lijst heb je als leerkracht geen controle over wat je leerlingen lezen en voor mij is het wel belangrijk dat ze iets bijleren van het boek dat ze gelezen hebben.
Voor mij is de oplossong dus niet volledige vrijheid voor de kinderen. Er is begeleiding nodig zodat de leerlingen nieuwe genres leren kennen die ze zelf niet zouden vinden. Maar dat is mijn persoonlijke mening.

Ik ben ook een boekenwurm en vind het ook jammer dat vele leerlingen niet graag lezen. Ik begon dan ook met veel enthousiasme te lezen. Echter de inhoud van het artikel viel me wat tegen.

Dit komt vooral doordat ik het deels oneens ben met wat u schreef. Omdat ik reeds het gros van de jeugdboeken in de bibliotheek gelezen had, was het heel moeilijk om nog andere, goeie boeken te vinden. Ik vond het dan ook zeer handig om een literatuurlijst te krijgen. De keuze werd door deze lijst wat beperkt, maar in een goeie literatuurlijst zit een grote variatie en is er voor elk wat wils.

Het lijkt me dus inderdaad goed om de leerlingen vrijheid te bieden qua boekenkeuze, maar het lijkt me kort door de bocht om te zeggen dat de leerlingen geen vrijheid ervaren bij een leeslijst. Beter lijkt me om deze aan te bieden en daarnaast nog aan te geven dat leerlingen eventuele eigen keuzes mogen aangeven en suggesties mogen doen voor een volgende versie van de literatuurlijst.

Over het algemeen ga ik akkoord met de tips die in het artikel worden
aangehaald. Zo sluit ik me aan bij het idee dat boeken niet opgedrongen
moeten worden. In het leerplan voor de eerste graad staat namelijk dat
leerlingen leesplezier moeten ervaren. Als een leerling niet graag leest, lijkt het
mij dus vrij sterk dat je de leerling leesplezier zal laten ervaren door een vaste
literatuurlijst op te leggen. Wel kan je de leerlingen een aantal (niet-bindende)
suggesties doen.
Toch heb ik een algemene bedenking bij het artikel. Naar mijn mening wordt er
namelijk te weinig ingespeeld op de vele vormen van literatuur. Zo behoren graphic novels en mangaboeken ook tot de literatuur. Leerlingen de vrijheid laten om ook deze boeken te lezen - mits voorstellen aan de leerkracht - kan hen nog extra motiveren om zelf actief op zoek te gaan naar een boek en dit ook effectief te lezen.

Ik denk dat Els hier enkele zeer interessante tips voordraagt, die ik zeker zal meenemen naar mijn eigen klaslokaal. Graag had ik hier nog iets aan toegevoegd.
Om te beginnen vind ik Els haar eerste tip vooral belangrijk. “Voorzie tijd voor vrij lezen.” Thuis hebben leerlingen vaak weinig tijd en zin om nog eens te lezen naast hun huiswerk. Voorzie tijdens de lessen Nederlands eens een uurtje waar je samen naar de schoolbibliotheek trekt – of maak zelf een in je klaslokaal – en geef de leerlingen de kans eens op hun gemak een boek te lezen, zonder te moeten denken aan huiswerk of een opdracht bij het lezen.
Als je dit wekelijks kan doen zullen leerlingen uitkijken naar hun ‘leesmoment’. Dit is natuurlijk ook het meest realistisch in een lagere school. Hoe jonger de leerlingen de leeskriebel krijgen, hoe beter.