Met de campagne “Lesgeven is alles geven” wil Onderwijs Vlaanderen het imago van het lerarenberoep verbeteren, nieuwe mensen warm maken voor de job en alle huidige leraren waarderen.
Lesgeven is een bewonderenswaardige job. Het is elke dag het beste van jezelf geven om het beste te halen uit je leerlingen. Het is testen geven en getest worden. Het is kansen geven, een toekomst geven. Kortom, lesgeven is alles geven.
Video
Peer tutoring: zoek de leerkansen bij je leerlingen
“Een klas is een vat vol leerkansen. Met peer tutoring boor je dat potentieel ten volle aan”, weet Hilde Van Keer (UGent). Ze onderzocht hoe je als leerling, tutor én leraar de vruchten plukt van die effectieve leermethode. Leraar Stef toont in de video hoe hij zo de leesvaardigheden van zijn leerlingen opkrikt.
Lees de inzichten van Hilde Van Keer onder de video.
Hilde Van Keer, professor Onderwijskunde (UGent): “Bij peer tutoring leren leerlingen van elkaar. Dat kan binnen een klas, maar de meeste leerwinst boek je als jongere leerlingen leren van hun oudere, meer ervaren peers. Dan doorbreek je klasdynamiek en is de leerbereidheid groter.”
“De grote troef van deze aanpak is dat je het grote potentieel aan leerkansen van de leerlingen zelf benut. We stelden vast dat onder andere de leesvaardigheid en het leesbegrip sterker toenamen bij leerlingen die via peer tutoring leerden dan bij leerlingen die niet met die methode aan de slag gingen. Een doordachte aanpak is wel cruciaal.”
Aanpak
Hilde Van Keer: “In de video zie je hoe de oudere leerlingen, de tutors, de uitspraak van de jongere leerlingen corrigeren of de betekenis van woorden uitleggen. Die interactie is cruciaal, net als een goede voorbereiding. Reik de tutors daarom een script aan: waar ligt de focus? Wat zijn goede vragen? Hoe geef je constructieve feedback? Wat als je zelf even het antwoord niet weet? Als dat helder is, wordt de interactie ook kwaliteitsvol.”
De leerlingen pakken letterlijk hun leerproces uit terwijl ze het aan elkaar uitleggen
Hilde Van Keer
professor Onderwijskunde UGent
“Ondertussen zie je de leraar van groepje naar groepje gaan en bijsturen. De tutor neemt de rol van de leraar niet over, maar die verandert wel. De leraar staat model en behoudt de verantwoordelijkheid. Het is bijvoorbeeld niet de bedoeling dat die terwijl toetsen zit te verbeteren.”
“Een laatste belangrijke voorwaarde is reflectie met alle betrokkenen. Jammer genoeg is dat vaak het eerste wat wegvalt als het volgende lesuur roept. Nochtans scherp je op dat moment de vaardigheden van de tutors aan en leer je waar de knelpunten liggen. Ook met collega’s is reflectie belangrijk. Zo krijg je de neuzen in dezelfde richting en blijven je leerdoelen scherp.”
Leerwinst
Hilde Van Keer: “De leerwinst voor de jongere leerling ligt het meest voor de hand: een lesuur lang gerichte feedback en fouten worden meteen bijgestuurd. Die 1-op-1-situatie is een luxe die je als leraar in je eentje voor de klas nooit kan bieden. De leerling vergaart niet alleen kennis, ook het leerproces wordt onder de loep genomen en versterkt.”
“Ik hoor wel eens de bekommernis: ‘de tutors steken er veel tijd in, maar missen ondertussen zelf lestijd’. Maar uit ons onderzoek blijkt dat zij net de meeste leerwinst boeken. De boutade ‘lesgeven is tweemaal leren’ gaat hier 100 procent op. Wie iets uitlegt aan een ander moet de leerstof door en door kennen én wordt zich ook bewuster van de eigen aanpak en valkuilen. En we stelden vast dat de leerwinst ook op langere termijn doorwerkte.”
De tutors boeken de meeste leerwinst
Hilde Van Keer
professor Onderwijskunde UGent
“Minstens even belangrijk zijn de sociale en communicatieve vaardigheden die de tutor ontwikkelt. Negatieve feedback geven op een constructieve manier is niet gemakkelijk, zien we ook in de reportage. Je leert jezelf en de andere reguleren én beter maken.”
“Als leraar krijg je zelden de kans om zo in iemands hoofd te kijken. De leerlingen pakken letterlijk hun leerproces uit terwijl ze het aan elkaar uitleggen. Dat zijn gouden inzichten die je ook in je eigen les kan gebruiken. Ze kunnen verklaren waarom een leerling steeds op dezelfde hindernis botst.”
Valkuilen en mogelijkheden
Hilde Van Keer: “Peer tutoring stoot het vaakst op praktische obstakels. In het secundair is het niet alleen goochelen met uurroosters, je moet ook de ruimte vinden. Luidop voorlezen is moeilijk als je schouder aan schouder moet zitten met andere koppels. In een lagere school is het vaak gemakkelijker te organiseren en komt het ook meer voor. Leraar Stef uit de videoreportage vond een oplossing in het eerste uur na schooltijd. Het project loopt er intussen al 8 jaar .”
“Eens de kinderziektes overwonnen zijn, zien we dat peer tutoring een blijver is. Lezen is een evidente toepassing, maar het werkt voor elk vak waarbij het nuttig is om je leerproces uit de doeken te doen: probleemoplossend denken, wiskunde, maar evengoed praktijkvakken in het beroepsonderwijs.”
Voeg dit artikel toe aan je bewaarde artikels
Log in om te bewaren
Zet jezelf, je collega’s en je school in beweging met de 6 adviezen in het gratis e-book 'Onderwijsvernieuwing'.
Download gratis het e-book
johny vanschoren
15 december 2022Proficiat met dit project.
Waarom worden deze cruciale vernieuwingspraktijken niet algemeen ingezet, om onderwijsachterstanden daadwerkelijk aan te pakken.
Er is geen jarenlang onderzoek en beleidsoverleg nodig.
Best practices zijn eerder al verzameld. Blijkbaar willen sommigen steeds opnieuw het wiel uitvinden.
Laat een reactie achter