Wat is het verschil tussen schorsing en uitsluiting op school?

Schendt Maries gedrag de leefregels uit je schoolreglement zodanig dat dit het schoolgebeuren ernstig belemmert of de veiligheid van anderen bedreigt? Heeft de begeleiding van je school en/of het CLB je nog geen stapje dichter gebracht naar het gewenste resultaat? Dan kan je als school uitzonderlijk preventief schorsen of  tijdelijk/definitief uitsluiten. We nemen je mee in het verschil tussen schorsing en uitsluiting.

Preventieve schorsing

Een preventieve schorsing is geen tuchtmaatregel. Het is een bewarende maatregel om opnieuw een sereen en onderwijsvriendelijk klas- of schoolklimaat te creëren als een leerling de leefregels van de school geschonden heeft. Het is ook een ernstig signaal dat een tuchtmaatregel kan volgen.

Tijdens de preventieve schorsing voer je als school een tuchtonderzoek en stel je een tuchtdossier samen. Op basis daarvan beslis je of het al dan niet noodzakelijk is om een tuchtmaatregel (tijdelijke of definitieve uitsluiting), een andere maatregel, of geen bijkomende maatregel te treffen omtrent de leerling. 

De preventieve schorsing kan onmiddellijk ingaan. Voor Marie betekent dit dat ze de lessen of activiteiten van de leerlingengroep niet mag volgen. Volgt Marie een duaal traject, dan kan ze tijdens de schorsing ook niet terecht op haar werkplek.  

In het lager onderwijs duurt een preventieve schorsing maximaal 5 opeenvolgende lesdagen, in het voltijds secundair onderwijs maximaal 10 opeenvolgende lesdagen en in het deeltijds onderwijs maximaal 14 opeenvolgende kalenderdagen. Je kan die periode eenmalig met respectievelijk maximaal 5 en 10 opeenvolgende lesdagen en 14 opeenvolgende kalenderdagen gemotiveerd verlengen als je het tuchtonderzoek in de eerste periode niet kon afronden.

Tegen een preventieve schorsing moet de school geen interne beroepsprocedure voorzien.  Je moet Marie en haar ouders wel op de hoogte brengen van die schorsing. Als Marie meerderjarig is, volstaat het om haar op de hoogte te brengen.  

Opgelet: kleuters kan je niet preventief schorsen. 5-jarigen die vervroegd instappen in het lager onderwijs wel. 

Tijdelijke en definitieve uitsluiting

Er is een groot verschil tussen schorsing en uitsluiting. Zowel de tijdelijke als de definitieve uitsluiting zijn tuchtmaatregelen. Die moeten volgens het redelijkheids- en proportionaliteitsbeginsel altijd in overeenstemming zijn met de ernst van de feiten. Geef je Marie een definitieve uitsluiting die ingaat in de loop van het schooljaar – zeker in de laatste maanden –, neem dan als school in overweging dat die beslissing een zware hypotheek legt op haar studieloopbaan. 

Bij tijdelijke of definitieve uitsluitingen verwittig je als school de ouders en de leerling – of enkel de meerderjarige leerling – schriftelijk vóór de maatregel ingaat en motiveer je de beslissing. Ouders en leerling hebben het recht om gehoord te worden en om het tuchtdossier in te kijken.  

Tijdelijke uitsluiting

In het lager en voltijds secundair onderwijs duurt een tijdelijke uitsluiting minimaal 1 en maximaal 15 opeenvolgende lesdagen. In het deeltijds secundair onderwijs minimaal 1 en maximaal 21 kalenderdagen. Verlenging is niet mogelijk. Een nieuwe tijdelijke uitsluiting is alleen mogelijk als de leerling een nieuw feit heeft gepleegd. 

Voor Marie betekent dit dat ze de lessen of activiteiten van de leerlingengroep niet mag volgen. Volgt Marie een duaal traject, dan kan ze tijdens de tijdelijke uitsluiting ook niet terecht op haar werkplek.  

Tegen een tijdelijke uitsluiting moet de school geen interne beroepsprocedure voorzien. 

Definitieve uitsluiting

Omdat een definitieve uitsluiting – zeker in de laatste maanden van het schooljaar – een grote impact heeft op Maries schoolloopbaan, ben je verplicht om de begeleidende klassenraad op voorhand samen te roepen. Een CLB-medewerker met adviesbevoegdheid maakt verplicht deel uit van die klassenraad. Hun gezamenlijk advies neem je op in het tuchtdossier. Ouders en leerling hebben het recht om het tuchtdossier in te kijken.

Een definitieve uitsluiting kan onmiddellijk ingaan of pas aan het einde van het schooljaar, op 31 augustus. Zo kan Marie de lessen en activiteiten blijven volgen en deelnemen aan de evaluaties, wat haar slaagkansen verhoogt.  

Tegen een definitieve uitsluiting kunnen ouders en meerderjarige leerlingen beroep aantekenen. Wanneer je de ouders of meerderjarige leerling schriftelijk op de hoogte brengt van de definitieve uitsluiting, moet je hen schriftelijk informeren over die optie en de bijbehorende beroepsprocedure die in je schoolreglement staat. 

1. In het lager onderwijs schrijf je een leerling bij een definitieve uitsluiting uit op het ogenblik dat die in een andere school is ingeschreven en uiterlijk 1 maand na schriftelijke kennisgeving van de definitieve uitsluiting. In afwachting van een inschrijving in een andere school mag de leerling de lessen en activiteiten niet volgen. De school voorziet opvang voor de leerling, tenzij de school aan de ouders motiveert waarom dat niet haalbaar is.
2. Sluit je een leerling secundair onderwijs tijdens het schooljaar definitief uit, dan blijft die ingeschreven totdat die in een nieuwe school is ingeschreven. Als school ben je verplicht om samen met het CLB, de ouders en de leerling een nieuwe school te zoeken. In afwachting van die inschrijving mag de leerling de lessen en activiteiten niet volgen. Ouders kunnen de school om opvang vragen, maar je kan dat gemotiveerd weigeren. Gaat de definitieve uitsluiting pas in op 31 augustus, dan mag de leerling tot die dag deelnemen aan de lessen en examens in de huidige school.

Preventieve schorsing, tijdelijke of definitieve uitsluiting: als de leerling naar een andere school gaat, mag de nieuwe school niet voortbouwen op het tuchtdossier van de vorige. De leerling moet met een propere lei kunnen herbeginnen. 

Het verschil tussen schorsing en uitsluiting? Lees voor meer details over het wetgevend kader de omzendbrieven Structuur en organisatie van het voltijds secundair onderwijs en Preventieve schorsing, tijdelijke en definitieve uitsluiting van leerlingen in het lager onderwijs.