Leren leren: maak een spiekbriefje voor de toets

“Neem allemaal jullie schrijfgerief en jullie spiekbriefje.” In de klas van Katleen Van Autgaerden mogen de leerlingen spieken tijdens de toets. Ze stelde vast dat ze te weinig gemotiveerd waren om de leerstof thuis grondig en efficiënt te studeren. Zo ontdekte Katleen het spiekbriefje als hulpmiddel. “Het prikkelt hun puberbrein en ze leren leren.”

Bekijk hoe leerlingen leren leren met een spiekbriefje

Het puberbrein

Katleen Van Autgaerden, leraar Regina Pacisinstituut, Laken: “Enkele jaren geleden deden mijn collega en ik onderzoek naar het puberbrein en hoe pubers hun hersenen beter kunnen begrijpen en gebruiken. Toen las ik over het spiekbriefje. Het verplicht leerlingen een grote hoeveelheid leerstof heel compact te maken. En zo zijn ze eigenlijk al aan het studeren.”

Het is niet omdat je mag spieken, dat je een maximumscore op je toets haalt
Katleen Van Autgaerden
leraar maatschappelijke vorming

De eerste keer

Katleen Van Autgaerden: “Toen ik voor het eerst vertelde dat ze een spiekbriefje mochten gebruiken, keken de leerlingen heel raar op. Sommige waren enthousiast, andere waren te trots om het te gebruiken. Er waren zelfs ouders die niet geloofden dat ik toestemming gaf om een spiekbriefje te maken.”

“In het begin gebruikten ze hun spiekbriefje niet efficiënt. Ze verzonnen afkortingen om alles op hun klein papiertje te krijgen. Maar tijdens de toets konden ze die zelf niet meer ontcijferen. Ze moesten dus op zoek naar een manier om hun geheugensteuntje nuttig te gebruiken. Hóe ze dat doen, daar zijn ze helemaal vrij in.”

Bekijk meer klastips van leraren in de reeks One minute tip op Klasse YouTube.

Tim Paternoster

8 reacties ingeklapt

Anneke

22 februari 2018

Fantastisch, dit ga ik ook testen, ze zullen niet weten wat ze horen. Dank je wel ...

Reageren

Tanja

23 februari 2018

ik doe dit bij bepaalde thema's ook en het is inderdaad zeer leerrijk. Leerlingen leren nog meer nadenken over de essentie van de leerstof en vatten dus eigenlijk samen. Net zoals de mevrouw in het filmpje merk ik dat leerlingen leren uit hun fouten bij het maken van de 'spiekbrief' en alsmaar beter tot de essentie komen. Doordat ze actief bezig zijn met de leerstof, wordt de spiekbrief vaak niet gebruikt: de leerstof is eigenlijk al gekend. Toch is het fijn voor hen om te weten dat ze kunnen controleren, voor onzekere leerlingen een pluspuntje.

Reageren

Mieke

23 februari 2018

Super ! Bedankt voor de tip Kathleen :-D

Reageren

Mariekerozemarijn

29 maart 2018

Het spiekbriefje, of de zogenaamde samenvatting op een A5-je krijgen, vormt al een hele uitdaging. Toen ik als leraar begon - 20 jaar geleden- in het 6de leerjaar konden mijn leerlingen al gebruik maken van hun schema, mindmap of voorbereiding of spiekbriefje ( hoe je het noemen wil). Konden ze het voorleggen op de dag van de toets, dan mochten ze het gebruiken en konden ze er al 1/10 van de punten mee verdienen, bij een goede opstelling. Extra werk voor de leerkracht, aanvankelijk, maar zo zie je ook hoe ze te werk gaan, of ze verbanden zien, hoofd- van bijzaken kunnen onderscheiden, ... Je haalt er zoveel uit. De leerlingen waren geweldig gemotiveerd om te studeren. Méér dan bij een open-boektoets, die zogezegd makkelijk lijkt. Maar daar geldt ook weer: geen voorbereiding, dan weet je nergens iets te vinden, onder druk.. en raakt het nooit binnen de afgesproken tijdspanne klaar. Top, dat dit idee nu verspreid wordt.

Reageren

Sigrid

6 december 2018

Dit ga ik volgend trimester ook uitproberen. Bedankt voor de goede tip!

Reageren

Jo Clerckx

14 januari 2019

super idee!

Reageren

Lin

26 januari 2019

In mijn vierde leerjaar denk ik niet dat ik dit al nodig heb, maar ik ga het wel aan mijn 14-jarige zoon aanleren (ook al mag hij het dan niet gebruiken in de klas)! Wat een fantastisch idee!

Reageren