Vlaanderen
Klasse.be

Specialist

5 vragen over pesten structureel aanpakken

  • 26 januari 2016
  • 3 minuten lezen

Pesten los je niet op met eenmalige acties. Een schoolbrede aanpak is wel effectief. Maar hoe begin je daaraan? Pestexperten Heidi Vandebosch en Gie Deboutte beantwoorden enkele veelgestelde vragen.

Waarop let ik als ik op school een antipestbeleid uitwerk?

Deboutte: “Elke school heeft een structurele aanpak van pesten nodig. Daarbij moet je alle partijen betrekken: de leerlingen, de ouders, de leraren en de directie. Laat je hele team meeschrijven aan een visietekst, vraag leerlingen om slogans te bedenken, verzamel ideeën bij ouders …

Zo’n brede schoolaanpak is op lange termijn veel effectiever dan een eenmalig of kortlopend project. Het vraagt wel een investering. Je hebt 3 jaar nodig om een visie uit te denken, ze te vertalen naar actiepunten en deze uit te voeren.”

Als je pestbeleid een preventief luik bevat, dan is communiceren met ouders veel gemakkelijker.

Heidi Vandebosch
Pestexpert

Er bestaan verschillende methodieken om pesten aan te pakken. Welke moet ik kiezen?

Vandebosch: “Het is een moeilijke klus om de kwaliteit van de beschikbare methodieken te beoordelen. Sommige programma’s zijn wetenschappelijk onderbouwd, maar er zijn ook aanbieders die pesten als een commercieel interessante piste zien en er snel iets voor in elkaar steken.

Tegelijk weten we dat er veel expertise is binnen verschillende deelaspecten van een schoolbrede aanpak. Dat is de kloof die er op dit moment bestaat: scholen willen wel, maar lopen verloren in het aanbod. Het is nodig dat onze overheid zo’n kader schetst: welke puzzelstukjes heb je nodig, welke opties bestaan er en wat is de kwaliteit ervan?

KiVa bijvoorbeeld is al grootschalig in Finland en Nederland in gebruik. Daar kan het positieve resultaten voorleggen. Het is een brede aanpak die alle partijen betrekt. Bovendien werkt het zowel preventief als oplossingsgericht. No Blame komt met enkele delen van KiVa overeen en is erg nuttig om concrete pestsituaties aan te pakken.”

Bij No Blame of HERGO lijkt het of je pesters niet mag straffen. Hoe leg ik dat uit aan de ouders van een gepest kind?

Vandebosch: “Als je pestbeleid een preventief luik bevat, dan is communiceren met ouders veel gemakkelijker. Ouders zijn al op de hoogte van het pestbeleid en weten dat je de situatie opvolgt.

Bovendien is het een misverstand dat je pesters niet mag straffen. Kies een herstelgerichte straf waarbij de pester zijn gedrag probeert goed te maken. Dat levert voor pester en gepeste het meest positieve resultaat op. Benadruk dat ook aan de ouders.

Idealiter probeer je pesten zo snel mogelijk te detecteren, voordat er een escalatie is. Op dat moment valt de schade nog te herstellen en zijn strenge straffen onnodig.”

Scholen waar leerlingen zich goed voelen, generen 10 procent leerwinst

Gie Deboutte
Pestexpert

Een schoolbrede aanpak vraagt een grote investering. Wat levert dat op?

Deboutte: “Een sterk argument is de leerwinst. Binnen een brede schoolaanpak zitten initiatieven die de sociaal-emotionele vaardigheden van leerlingen verhogen. Dan spreken we niet over een lesje rond pesten, maar over gespreide aandacht voor het sociaal-emotionele doorheen het curriculum. Werken rond opgroeien, identiteit, relaties, conflicten, grenzen … Scholen waar leerlingen zich goed voelen, generen 10 procent leerwinst.

Daarnaast gaan leerlingen én leraren graag naar die scholen. Er zijn minder conflicten die leraren moet aanpakken, zij hebben meer voldoening en minder stress.”

Moeten we in ons beleid aandacht hebben voor cyberpesten ? Daarover heeft de school toch geen controle?

Vandebosch: “Vaak is de aanleiding voor cyberpesten iets wat op school gebeurt. Bovendien is cyberpesten niet alleen een vervolg, het gaat de situatie op school opnieuw voeden en daar een nog grotere impact hebben. Zo wordt het toch de verantwoordelijkheid van de school.

Je kan natuurlijk niet inbreken in hun online wereld om je leerlingen te controleren. Veel scholen hebben wel een Facebookpagina en een elektronische leeromgeving. Daar kan je al voelsprieten opzetten. Verder is het belangrijk te weten waarmee je leerlingen bezig zijn. Spreek met hen, maak gebruik die kanalen tijdens de lessen, vraag naar hun mening … Zo creëer je een open cultuur waarin leerlingen hopelijk sneller de stap zetten om problemen te melden.”

Tinne Deboes

Voeg dit artikel toe aan je bewaarde artikels

Log in om te bewaren


R

Rinus Rodenburg

28 januari 2016

Kinderen pesten niet uit kwaadaardigheid want anders zou het zich niet zo beperken tot de groep van 8 tot 15 jarigen. Pestende kinderen verzaken het gezag van de school en daarom kan de school het niet oplossen. Mijn kind, mijn verantwoordelijkheid. Waarom krijgen ouders niet het recht om zelf hun kind te corrigeren maar moeten alle kinderen, pestend of niet, heropgevoed worden? Pestende kinderen willen hulp, géén opdrachten!

Reageren
H

Hilde Deben

1 februari 2016

Het moeilijke als een pestprobleem gemeld wordt, is dat de zogenaamde pester ontkent dat hij/zij dat doet. Het is het woord van de "gepeste leerling" tegen dat van "de pester". Als andere leerlingen het niet kunnen bevestigen. Wat moet je dan doen?
Wordt een leerling ook gepest als er heen en weer gepest wordt?

Reageren
K

Kris Laevaert

6 februari 2016

Alle gedrag is aangeleerd.
Pesten is gedrag.
Pesten is aangeleerd.

=> Acties richten op gedragswijziging bij ouders / leerkrachten / ...
??

Reageren
J

Janna

3 december 2018

Wij maken deel uit van een middelbare vakschool met voornamelijk allemaal jongens. Vooral in de 1ste en 2de graad hoor ik veel klachten van pestgedrag. We zijn nu op zoek naar een manier wat indruk kan maken op de pesters, hen kan shockeren, waardoor ze eens gaan stilstaan bij hun gedrag.
Bijvoorbeeld: zijn er mensen die getuigenissen afleggen op school wat pesten en/of gepest worden met hen deed.

Reageren
Y

Ylva Berg

10 februari 2021

Pesten is een soort gedrag waar veel onder schuil gaat op gevoelsmatig vlak en is volgens neurowetenschappelijk onderzoek te linken aan impulsieve (dus niet-intentionele) reacties vanuit een gevoel van onveiligheid. Graag geef ik aanvullingen bij de tips uit het VRT-artikel van vorige zaterdag (https://resiliencemovement.eu/2021/02/07/pesten-vernieuwende-aanvullingen-op-verouderende-tips/ ) en geef ik mee dat regelmatige korte lichamelijke veerkracht-oefeningen zeer waardevol en efficiënt kunnen zijn voor pest-preventie en het herstellen van veiligheidsgevoel. Meer info op www.resiliencemovement.eu

Reageren

Laat een reactie achter