Vlaanderen
Klasse.be

Actueel

Tim Surma: “Leraren beseffen niet hoeveel impact ze hebben”

  • 23 juni 2022
  • 3 minuten lezen

Alarmerende resultaten in internationale peilingen, een lerarentekort en de naweeën van corona: zit ons onderwijs in een crisis? Onderwijswetenschapper Tim Surma: “Ik weiger mee te gaan in pessimisme. Als leraar geef je elke dag kansen. En daarmee ben je nog altijd bepalend voor de toekomst van jouw leerlingen.”

Tim Surma
Onderwijswetenschapper Tim Surma: “De gasten die bij je in de klas zitten, voor wie jij in jouw ogen gewoon je job doet: die hebben veel aan jou. Ook als je dat zelf niet ziet of zij het niet vertellen.”

Tim Surma: “Mensen hebben altijd de neiging om de tijd waarin ze leven uitzonderlijk te noemen. Maar ook als je de dingen in perspectief plaatst, kan je zeggen dat het vandaag stormt in ons onderwijs. Ik vertik het om daar fatalistisch naar te kijken: in elke crisis zit een kans. Maar dan heb je wel voldoende leraren nodig. Niet eenvoudig, als de job zo weinig maatschappelijke waardering krijgt.”

Kansengevers

Tim Surma: “Kunnen we die negatieve perceptie zelf keren? Deels wel. Meningen over onderwijs komen nog te vaak uit de mond van opiniemakers die over hun lang vervlogen tijd op de schoolbanken mijmeren. Onderwijs dat letterlijk uit een vorige eeuw komt.”

“Leraren hebben alle reden om fier te zijn op hun beroep, maar ze vertellen dat nog te weinig. Omdat ze zelf niet altijd die impact zien. Wel bij die ene leerling die door jouw passie voor je vak ook geschiedenis ging studeren. Of bij het kind dat thuis op een muur botste, maar dankzij jou uit het dal klom. Maar leraren geven jonge mensen élke dag kansen. De tientallen gasten die bij je in de klas zitten, voor wie jij in jouw ogen gewoon je job doet: die hebben veel aan jou. Ook als je dat zelf niet ziet, of zij het je niet komen vertellen.”

“Een onderzoek dat ik soms bovenhaal als ik in scholen kom: lagere schoolkinderen die drie jaar op rij bij een sterke leraar in de klas zaten– iemand die de leerstof helder overbrengt, sterk is in klasmanagement, gerichte feedback geeft, noem maar op – scoorden aanzienlijk beter op een eindtoets wiskunde dan wie minder effectieve leraren had.”

“Vooral bij leerlingen met een kwetsbare achtergrond waren die verschillen gigantisch: waar in de ene groep minder dan de helft van de leerlingen voor die eindtoets wiskunde slaagde, was dat in de andere groep negentig procent. En ook bij sterke leerlingen was het effect onmiskenbaar: onder de hoede van sterke leraren slaagde in die groep élke leerling. Als je aan leraren die impact toont, zie je hun ogen blinken. Tegelijk weegt het besef dat je een enorme verantwoordelijkheid draagt voor de toekomst van je leerlingen.”

Trots gezocht

Tim Surma: “Welke leraar durft van zichzelf zeggen dat hij écht goed is in zijn job? Leraar is een enorm complex beroep. Je kan nooit goed zijn in alles. Om het even op flessen te trekken: de leraar aardrijkskunde die zijn vak zo gedreven geeft, vindt persoonlijke gesprekken met leerlingen lastig. De leraar lager die met élke ouder connectie maakt, voelt zich minder zeker tijdens de les Frans. En de kleuterleraar die nooit om creatieve insteken verlegen zit, verdwaalt in papierwerk.”

“Omdat de job zo veeleisend is, heb je vaak het gevoel dat je wel ergens tekortschiet. Dus ga je misschien met minder stelligheid op de barricades staan om je beroepsgroep te verdedigen.”
 
“Natuurlijk lossen we niet alles op door te zeggen hoe trots we zijn op onze job. Leraren verdienen meer ondersteuning. Flexibele loopbanen, meer professionalisering, een gedegen hr-beleid dat je sterktes optimaal benut en je zwaktes opvangt binnen het team. En net zo goed moderne apparatuur, ruime lokalen en schone toiletten.”

“Kleine en grote ingrepen die invloed hebben op hoe leraren hun job kunnen uitoefenen en hoe ze zich gewaardeerd voelen. Maar daarnaast mogen leraren zich bewust zijn van de impact die ze hebben, de kansen die ze elk op hun manier elke dag geven. En hebben ze alle reden om trots te zijn op hun job.”

Seppe Goossens

Voeg dit artikel toe aan je bewaarde artikels

Log in om te bewaren


G

G. De Vos

25 juni 2022

De Vlaamse leerkracht is ook onderzoeker. Hij mag wetenschappelijke inzichten in vraag stellen. Is motivatie echt belangrijk? Waarom kan je een leerling niet gewoon bang maken om met zijn rapport naar huis te gaan? Kan je een tiener empathie bijbrengen? Is straffen niet veel makkelijker? Moeten we de hele taxonomie van Bloom aan bod laten komen? Is eenvoudige reproductie niet meetbaarder? De aanvullingen bij de eindtermen zijn geen verloren werk. Vakgroepen kunnen nu aanstippen welke ze in welk jaar behandelen. Welke voor bepaalde doelgroepen belangrijker zijn dan andere. Scholen kunnen voorstellen doen aan koepels om overzichten te maken en aanbevelingen te doen aan uitgeverijen. Lagere scholen kunnen ondertussen al profielen toekennen aan leerlingen zodat middelbare scholen daar na 2024 mee aan de slag kunnen.

Reageren
J

Jan T'Sas

26 juni 2022

Jammer dat nu ook Klasse begint mee te doen met het kritiekloos opvoeren in de mainstream media van steeds dezelfde onderwijsdeskundigen. In dit geval Tim Surma. Hij kreeg zowel in De Standaard als in De Morgen al paginagrote interviews waarin hij ongefundeerde uitspraken mocht doen over bepaalde visies op onderwijs. Zijn aanvallen op het sociaal-constructivisme en onderwijsmethodes die daarbij aanleunen zijn steevast kort door de bocht en steunen op een zeer cognitivistische kijk op leren. Maar eenzijdigheid werkt niet in onderwijs, is dat nu nog niet duidelijk? Welke onderwijsjournalist doorziet dit en geeft ruimte aan nuance?

Reageren
D

Deirdre Vrancken

27 juni 2022

G. De Vos, als onervaren student-leraar vind ik de nieuwe eindtermen wel hulpvol - ze geven mij meer houvast.

Reageren

Laat een reactie achter