Vlaanderen
Klasse.be

Klik & Print

Elke leerling sterker in zelfstandig werk: 4 stappen

  • 14 september 2021
  • 3 minuten lezen

Een vertrouwd stappenplan in een fris verenkleed: met deze handige Klik & Print help je leerlingen van de lagere school zelfstandiger werken. Extraatje: onderzoeker Tinne Van Camp (UCLL) geeft tips om die zelfinstructiemethode van Meichenbaum – beter bekend als ‘de Beertjes’ – effectief toe te passen.

Toon jouw stappenplan

stappenplan zelfsturing

Download hier het stappenplan zelfstandig werk (A4/PDF)

Hoe gebruik je deze Klik & Print?

Deze Klik & Print is een variant op de zelfinstructiemethode van Meichenbaum (ook wel de ‘Beertjesmethode’): op de afbeeldingen bouwt een vogel in 4 stappen zijn nest. Volgens datzelfde proces maken je leerlingen zelfstandig een taak.

De stappen zijn beschikbaar als ‘bladwijzer’ (2 per pagina, liggend A4-formaat) en als ‘poster’ (4 x staand A4-formaat). Zo kan je individueel én klassikaal aan de slag: met een gommetje of ander voorwerp geven leerlingen op de bladwijzer – die ze op hun bank leggen – aan met welke stap ze bezig zijn. Met de stappen in het groot opgehangen vooraan in de klas kan je het werkproces zichtbaar maken.

Mugshot met Klasse Magazine

Ga jij voor een straf blad?

Geboeid worden door onderbouwde tips en inspirerende verhalen? Krijg 4 keer per jaar Klasse Magazine in je bus, voor maar € 10.

Abonneer nu.

stappenplan zelfsturing

Hoe pas je deze methode effectief toe?

1. Laat ze niet zinloos rondfladderen

Tinne Van Camp: “Het model van Meichenbaum stimuleert leerlingen om bewust stil te staan bij hun werkproces. Maar omdat in een klas zoveel speelt, lukt dat niet zomaar. Kan ik afleiding uitschakelen en mijn aandacht richten? Kan ik emoties even parkeren en tot rust komen? Als dat niet gebeurt, struikelen kinderen nog voor ze aan de opdracht beginnen.”

“‘Waarom maken we deze opdracht?’ Logisch dat je de motivatie van je leerlingen triggert als je het nut van een taak kan overbrengen. Maar ook succesbeleving is belangrijk. Als een leerling dankzij jouw feedback leert hoe hij progressie kan maken, stijgt zijn motivatie om nog beter te doen. Die groeigerichte feedback hoeft niet enkel over de inhoud van de taak te gaan. Hoe een leerling een taak aanpakt, is net zo belangrijk.”

2. Laat ze vlieguren maken

Tinne Van Camp: “Het model van Meichenbaum draagt bij tot zelfsturing. Hou dat doel goed in de gaten en geef je leerlingen de kans om daarin te groeien. ‘Wat heb jij nodig om deze taak zelf in handen te nemen?’ Daag uit, geef feedback, reik hulpmiddelen aan. En neem het stuur niet te snel zelf in handen.”

3. Vlieg niet op automatische piloot

Tinne Van Camp:  “Een duidelijke structuur voor reflectie is handig. Maar als je niet oppast, wordt die routine belangrijker dan de reflectie zelf. Wat doet dit kind (nog niet) goed? Welke tussenstappen heeft deze leerling nodig om te reflecteren? Of is het nog niet zinvol om met hem terug te kijken op zijn aanpak bij deze taak? Differentiëren dus, want als je niet aansluit bij de noden en mogelijkheden van een kind, zal je goedbedoelde advies niet landen.”

4. Benut je vogelperspectief

Tinne Van Camp: “Het model van Meichenbaum is een helder stappenplan om met kinderen te reflecteren over hun aanpak. Het proces is immers minstens zo belangrijk als het resultaat. Daag je leerlingen uit om met jou én met elkaar in gesprek te gaan over hun aanpak. ‘Wie las de hele opdracht? Had je verwacht dat je op moeilijkheden zou botsen? Waarom liep het bij jou zo vlot? En hoe komt het dat jij niet tevreden bent met het eindresultaat?’.”

“Reflecteren over je eigen werkproces en veranderingen aanbrengen vraagt om een sterke metacognitie van je leerlingen. Als ze dat samen doen, merken leerlingen gelijkenissen en verschillen in aanpak op, kijken ze kritisch naar hun eigen methode en kunnen ze bij een volgende taak bewust hun strategie bijstellen.”

Julie Poignie en Seppe Goossens

Voeg dit artikel toe aan je bewaarde artikels

Log in om te bewaren


b

bieke

3 juni 2020

ik schreef jaren geleden "Stippestappen" als eindwerk van mijn opleiding als zorgcoördinator met heel praktische en nog steeds bruikbare activiteiten om deze stappen alle 4 te oefenen.
Stippestappen 2 voor klas 4, 5 en 6
Want zonder inoefening, gaan de leerlingen de stappen heus niet zetten.
Oefenen en dan in de dagelijkse praktijk toepassen: bij planning, studie, agenda, ... De leerkracht maakt hier echt het verschil!

Reageren
o

omar Nahas

13 januari 2021

@Michel van Laere wil je me aub terugschrijven?
Ik wil deze kaartjes gebruiken voor de Syrische Ouders en Syrische vrijwilligers die met kinderen werken.
Taalsleutels@gmail.com
zie ook www.facebook.com/Taalsleutels

Reageren
S

Stijn Govaerts

14 januari 2021

Beste Omar

check je mail

groeten

Stijn

Reageren

Laat een reactie achter