Mening
“Mijn punten graag!”
“’Hoe vlug heb ik gelopen?’ Elke atleet wil het resultaat van zijn prestatie zien”, zegt Jef Staes (auteur, spreker en innovatie-expert). “Net zoals atleten moet je leerlingen uitdagen om te scoren. Mét punten. Enkel dan ontwikkelen ze écht hun talenten.”
Mensen met passie willen punten
“Ik ken geen enkele olympische atleet die niet uitkijkt naar zijn ‘punten’ na zijn prestatie. Of je die prestatie nu meet in tijd, meters of gewoon punten, maakt niet uit. Allen willen ze het resultaat zien. Allen willen ze geëvalueerd worden, op hun talenten en op de passie voor hun talenten.”
“Door die passie voor hun talenten genieten ze van ‘dopamine’. Die stof komt vrij in onze hersenen wanneer we onze eigen grenzen verleggen en zorgt voor een gevoel van blijdschap, genot en welzijn. Op die momenten zijn mensen in ‘flow’ met zichzelf. Passie en talenten staan in lijn met elkaar en dat wordt beloond met resultaten.“
Intrinsieke motivatie
“Hetzelfde gebeurt bij kinderen als ze gamen. Kinderen raken niet ‘verslaafd’ aan een spel dat ze steeds verliezen. Neen, kinderen hoppen van spel naar spel tot ze op een spel botsen waarin ze kunnen winnen. Op dat moment willen ze nog meer afzien, hun grenzen verleggen door intrinsieke motivatie. Op dat moment willen ze spontaan meer leren. Omdat ze – net als atleten – in de groove zitten met hun talenten en beloond worden met dopamine.”
“Game-ontwikkelaars weten dat en spelen een subtiel spel met de moeilijkheidsgraad van de verschillende levels in een game. Niet te makkelijk en niet te moeilijk, maar juist moeilijk genoeg zodat je met de nodige passie om af te zien en het juiste talent verder kan raken.”
Leerlingen willen hun grenzen verleggen. Dat motiveert hen, net zoals bij een game.
Jef Staes
auteur, spreker en innovatie-expert
Punten tonen evolutie
“Het subtiele spel van wanneer en hoe punten geven, heet ‘gamification’. In onderwijs betekent het gewoon: de hunker naar dopamine gebruiken om leerlingen te blijven uitdagen om hun talenten met passie te blijven ontwikkelen. Zo maak je leerlingen ‘verslaafd’ aan hun eigen talenten. Ze worden beloond met dopamine op het moment dat ze, net als bij atleten, kunnen scoren. En dat lukt beter als ze passie hebben voor hun talenten.”
“Mensen met passie voor iets waar ze geen talent voor hebben, krijgen veel minder dopamine. Daarom hebben we punten of een score nodig. Zonder punten zien we onze evolutie niet. Zonder ‘wedstrijdelement’ krijgen we geen dopamine. Zonder echte uitdaging ontdekken we onze talenten nooit.”
Passie en sociale media
“De passie van leerlingen om hun grenzen te verleggen is net zoals bij gaming de grootste motivator om te willen leren. Ze hunkeren naar die informatie die hen slimmer of competenter maakt. Steeds willen ze hun grenzen in het nieuwe verleggen.”
“Mensen met passie om te leren staan ook veel meer open om sociale media te gebruiken omdat ze zeer goed beseffen dat ze op die manier veel sneller aan de juiste informatie raken en daardoor sneller kunnen leren.”
Het diploma is dood
“Hoewel ik pleit voor punten in onderwijs, meen ik dat we afscheid moeten nemen van diploma’s. We worden overspoeld met jongeren die hun diploma behaalden op basis van discipline en intelligentie in een vastgelegd aantal ‘vakken’. Die zijn slechts een flauw afkooksel van passie en talent.”
“Veel van die afgestudeerden hebben nooit mogen proeven van hun echte potentieel. Hun lading dopamine kwam niet uit het onderwijs maar uit hun activiteiten buiten het onderwijs. Veel van die jongeren gaan nooit werken in hun ‘afstudeerrichting’ omdat ze er de passie en het talent voor missen.”
Veel afgestudeerden hebben nooit mogen proeven van hun echte potentieel.
Jef Staes
Gamification of Education
“We moeten gaan naar een onderwijs waar jongeren in de groove kunnen raken met hun talenten en dit vanuit een onblusbare passie om af te zien. Daardoor ontwikkelen ze een intrinsieke behoefte om punten te scoren en dan pas leren ze echt. Dat is de ‘Gamification of Education’.”
“Dan studeren leerlingen niet meer voor een diploma maar werken ze hun hele leven aan hun persoonlijke ‘competence playlist’. Het is niet een steeds evoluerende ‘music playlist’ met muziek die ze graag horen maar een steeds veranderende lijst van competenties die ze graag inzetten omdat ze beloond worden met dopamine. Levenslang ontwikkelen ze zo hun ‘competence playlist’ op basis van hun steeds veranderende passies voor de verschillende talenten waarmee ze zijn geboren.”
Gevangenis of school?
“Daarom moeten leerlingen met passie en talenten in een vak het recht krijgen om hun leersnelheid dramatisch te verhogen. Leerlingen zonder passie en talent in een vak moeten het recht krijgen om te vertragen of de mogelijkheid krijgen om à la carte andere vakken te kiezen. Als onderwijs dat niet voor elkaar krijgt, bouwt het gevangenissen in plaats van scholen.”
Jef Staes
Bekijk een interview met Jef Staes.
Log in om te bewaren
Zet jezelf, je collega’s en je school in beweging met de 6 adviezen in het gratis e-book 'Onderwijsvernieuwing'.
Download gratis het e-book
Sofie Mertens
21 oktober 2016Mooie insteek en Jef houdt ervan om de zaken scherp te stellen. Dat is alvast zijn talent. Dat doet hij graag, doet hij goed én gaat makkelijk.
Ik ben alvast nieuwsgierig en zou hier graag eens over in gesprek gaan, Jef. Koffie?
Lief Van de Perre
21 oktober 2016We denken na over de zin en onzin van punten. Ik volg de redenering van Jef Staes. Ik vraag me wel af wat het effect van de competitie is als kinderen vooral 'lagere' scores krijgen dan hun vrienden, klasgenoten.
Guido Romeijn
22 oktober 2016Gamification is naar mijn mening niet iets nieuws, maar lijkt juist erg terug op pré-historische culturele beloningswijzen. Cultureel antropologisch gezien verschilt een dergelijk beoordelingssysteem niet veel met die van initiaties (vaak gepaard gaande met allerlei riten, uiterlijk vertoon en handelingen) waarmee je kon aantonen aan de voorwaardes van een nieuwe levensfase te voldoen. Omdat het next level principe aan bepaalde voorwaardes is verbonden werkt het beter dan alleen punten geven.
Karen Nys
23 oktober 2016Ik heb het niet zo voor punten. Wat zegt een 6/10? Ik geef bij elke evaluatie feedback. Da's zinvoller dan louter punten. Ik evalueer op doelstellingen a.d.h.v. uitgeschreven SAM-schalen. Een heel werk om uit te schrijven, maar echt wel the way to do it volgens mij. Punten helemaal over boord gooien is teveel van het goede, want ouders, leerlingen en directie verwachten dit echt wel nog. Maar geleidelijk aan hoop ik over te schakelen naar doelstellingrapporten, maar voorlopig nog toekomstmuziek.
Dominique
12 april 2021Ik denk nochtans dat je volledig gelijk hebt.
Ik lees sinds kort de vele Amerikaanse scholen die dit probeerden, en de resultaten zijn zeer hoopgevend. Vooral naar "uitvallers": lln. die onvoldoendes scoren hebben concrete, gerichte feedback nodig, en geen 3/10 die hen gewoon een walging voor school oplevert.
Er wordt via punten nog te vaak de boodschap gegeven dat de ll. "gefaald" heeft. Terwijl het even goed de leerkracht(en), de scho(o)l(en), de ouder(s) en het systeem zijn, die falen. Als die 3/10 kon worden omgezet in een "onvoldoende, en hier is wat we eraan kunnen doen", zou een "falen" terug gezien kunnen worden als een stap in een leerproces.
OF je zit op je plaats, en er is een manier om die "onvoldoende" aan te pakken, OF je zit NIET op je plaats, en je moet vandaag nog op zoek gaan wat je plaats ECHT hoort te zijn, en hoe je daar zonder kleerscheuren kunt raken.
Via punten gaat die 3/10 op de hoop cijfers, waar hij eerst "verdwijnt" in de gemiddelden, zodat je er geen rekening mee hoeft te houden, of waar hij je gemiddelde "naar omlaag" haalt, en je hele zelfbeeld begint aan te tasten. Maar zelden is die 3/10 het begin van een goed leergesprek of een juiste remediëring.
Raf Vandermeulen
24 oktober 2016De motor om mijn passie uit te bouwen ligt niet in het streven naar de hoogste punten maar wel in de intrinsieke waarde van en affiniteit met het vak. Het "plezier" dat je terugkrijgt door doorgedreven inspanning is de echte dopamine, punten alleen zijn dode letter!
Hoe ouder je wordt, hoe minder schools je wil leven.
Ik spreek voor mezelf! :)
Dominique
12 april 2021Ik heb ernstige bedenkingen bij de gelijkschakeling van punten uit een "Game" of een "Sport", en ons huidig puntensysteem: wie "te weinig" haalt, wordt door ons huidig systeem niet of amper beloond. In een goede game wordt de leercurve constant aangepast aan het niveau van de speler, en in een sport zijn er veel (maar lang niet altijd genoeg) extrinsieke factoren die het spelen bevorderen: spelplezier, sociale factoren, spelen met ontwikkelingsgelijken (waardoor je het plezier te "winnen" kan blijven ervaren, ongeacht je "punten").
Onze (middelbare!) scholen zouden beter af zijn zónder punten. Dat wil niet zeggen dat je geen toetsen meer hebt, en geen scores óp die toetsen, maar wél dat voor iedere leerling apart feedback wordt geformuleerd, en een weg naar een beter resultaat.
Voor Artistieke Vakken (waar ik in thuis ben) betekent dit concrete feedback. Voor vakken als Wiskunde of Fysica, betekent dit dat moet worden "ontdekt" waar de ll. nú op vastloopt. Dat dit momenteel niet de prio is, maar slechts een bijgedachte, is het drama van ons onderwijs.
Ik ken(de) vele medestudenten die steeds hakken-over-de-sloot door exacte vakken spartelden, maar totaal niet wisten waar hun zwakke plekken zaten. Er werd aan de lopende band "getest", maar een dieptegesprek over waar iedereen op vastliep ontbrak volstrekt.
Er is gewoon een tekort aan pedagogisch inzicht (en interesse!) in het aanleren of remediëren (zelfs en vooral in "exacte" vakken). Punten geven ons het vals gevoel onze lln. te "sturen", terwijl de feedback zelden verder gaat dan "goed zo!", "kan beter!", of "opletten in de les!"
Laat een reactie achter