Vlaanderen
Klasse.be

Zo doen zij het

Zelfvertrouwen kweken in de huiswerkklas

  • 17 januari 2017
  • 7 minuten lezen

Het geheime ingrediënt van de huiswerkklas van leraar Naïma? Dat is een growth mindset, een op groei gerichte kijk op leren: leerlingen bewust maken van hoe je je brein kan trainen. Zeggen: “ik kan dat nog niet” in plaats van “ik kan dat niet”. Zo kweek je zelfvertrouwen. En dat werkt.

Portret Naïma Van Den Broeck - oprichter huiswerkklas
Naïma Van Den Broeck – oprichter huiswerkklas

Naïma Van den Broeck, leraar en graadcoördinator in Regina Pacisinstituut in Laken: “Leren leren. Dat is mijn passie. Maar het was ook lang mijn frustratie. Je geeft jongeren studietips, je raadt ze aan om te oefenen, leert ze mindmaps maken, maar toch slaat het niet aan. Dus gooide ik het over een andere boeg. Met positieve vibes gericht op groeien ga ik nu aan de slag met de puberbreinen in mijn huiswerkklas.

Ik dacht eerst: ik moet de motivatie van de leerlingen opkrikken. Fout. Uit mijn onderzoek hier op school blijkt dat ze net heel erg gemotiveerd zijn. Ze willen allemaal met een goed rapport naar huis. Daar ligt het probleem niet. Wel dat ze helemaal niet weten hoe ze die goede punten moeten behalen. En ze hebben moeite met plannen en organiseren.”

Hoe startte je met de huiswerkklas?

Naïma Van den Broeck: “Ik las alles wat ik kon vinden over hoe leerlingen leren. Daarna zocht ik bij mijn collega’s een paar medestanders. Alleen met zo’n kernteam hou je een project in leven.

We stapten alle klassen binnen. Met quizzen, video’s, presentaties en enquêtes, maakten we leerlingen bewust van hun sterktes en beperkingen op het vlak van leren. En we legden ze uit hoe hun hersenen werken. De leraar die op dat moment voor de klas stond, volgde de les mee. Want om te slagen hebben we al onze collega’s nodig.”

We maken ze bewust van hoe zij leren en denken, hoe hun brein werkt

Naïma Van den Broeck
oprichter huiswerkklas

Wat vertel je aan leerlingen over hun brein?

Naïma Van den Broeck: “Kijk, toen ik klein was, zag mijn vader me fietsen en merkte op dat ik mijn ketting regelmatig stuk trapte. Ik was veel te wild. Op een dag nam hij me apart. Hij legde uit hoe die fiets ineen zat. Vanaf die dag heb ik nooit meer een kapotte ketting gehad, want ik wist ineens hoe die fiets werkte. We doen net hetzelfde met de leerlingen.

We maken ze bewust van hoe zij leren en denken, hoe hun brein werkt. Je brein is als een spier. Als je elke dag oefent, dan kan je je brein trainen.

Ook voldoende rusten is belangrijk. Wie slaapt, maakt de verbindingen in zijn hersenen sterker. Je hersenen ordenen dan al je opgedane kennis.

We leggen hun ook uit dat het normaal is dat ze heel vaak eerst doen en dan denken. Tot hun 25ste zijn hun hersenen nog volop bezig in ontwikkeling.

Ze moeten ook fouten durven maken. Leerlingen moeten zijn zoals beginnende fietsers. Eerst zal je veel vallen. Je staat telkens weer op. Je fietst elke keer beter en beter, je valt veel minder vaak, en na een tijdje fiets je automatisch. Die houding is cruciaal als je wil groeien.”

Hoe moeilijk is het om stevige fixies te beïnvloeden?

Naïma Van den Broeck: “Een leerling zei me onlangs: ‘Mevrouw, je kan doen wat je wil, ik krijg het toch niet in mijn koppeke.’ Ik leg die leerling dan uit dat ze haar hersenen inderdaad afsluit voor nieuwe informatie als ze zegt dat het niet gaat lukken. En dat ze wel alles zelf in handen heeft.

Ik hoop dat dat vertrouwen langzaamaan haar lage zelfbeeld overneemt. Dat ze van een fixed mindset naar een growth mindset gaat: ‘Als ik iets wil, dan kan ik het’. Dat is moeilijk. Maar het kan.

We werken hier in een grootstad. 98 procent van onze leerlingen heeft allochtone roots. Ze krijgen al heel wat stempels voor ze hier binnenkomen. Die was je er niet zomaar af. Je kan niet in één schooljaar tijd alles veranderen.”

Naïma Van Den Broeck - oprichter huiswerkklas spreekt over zelfvertrouwen
Naïma Van den Broeck: “‘Als je leerstof kan uitleggen, dan kan je ze zelf keigoed’, vertellen we onze leerlingen. Dat is werken aan growth mindset.”

Hoe werkt jullie huiswerkklas precies?

Naïma Van den Broeck: “Een voorbeeld: Soraya moest godsdienst leren. Allemaal lange teksten. Puffen, zweten … het lukte niet. Ik stelde haar de vraag: ‘Stel dat jij leraar bent, hoe zou jij het aanpakken?’ Ze heeft alle leerstof uitgetekend en aan mij gepresenteerd. ‘Zal ik je nu eens ondervragen’, vroeg ik. Ze schrok: ‘Nee, mevrouw, dat heeft geen zin. Ik heb het nog niet gestudeerd.

Toen ik toch vragen stelde, kon ze die moeiteloos beantwoorden en vloog ze rond mijn nek. Een andere leerling stond met zijn jas al in de hand toen hij merkte dat zijn vriend het moeilijk had met een wiskunde-oefening. ‘Mag ik dat nog even gaan uitleggen, mevrouw?” Hij is nog 20 minuten gebleven om zijn vriend te helpen. ‘Als je leerstof kan uitleggen, dan kan je ze zelf keigoed’, vertellen we onze leerlingen. Dat is werken aan growth mindset.

We geven onze leerlingen dus een flinke dosis zelfredzaamheid en zelfvertrouwen. Ze beseffen: ‘Ik kan toch iets’. Daardoor groeien ze en komen ze liever naar school.

We hanteren verder een vaste structuur met blokken van 25 minuten, tussendoor krijgen ze tijd om een stapje opzij te zetten om naar zichzelf te kijken: ‘Wat ben ik aan het doen en hoe doe ik het?’

Tijdens de pauzes bewegen we om het dopaminegehalte in de hersenen te stimuleren en de concentratie te verhogen.”

Fouten durven te maken, pikken de leerlingen dat snel op?

Naïma Van den Broeck: “Vooral de kinderen uit onze huiswerkklas durven intussen fouten te maken. Het verschil met de andere leerlingen is enorm. Voor ons is een leerling goed bezig als hij een fout maakt, die fout inziet en er blijft aan werken tot hij de oplossing vindt.

Als jij tijd maakt voor een leerling om de fout zelf te vinden, dan riskeer je dat de rest van de klas ambetant gaat doen. Maar ik blijf in de huiswerkklas heel vaak wachten. Omdat ik weet dat ik dan heel veel bereik bij die leerling.”

Leer je leerlingen ‘dit lukt nòg niet’ te zeggen in plaats van ‘dit lukt niet’

Naïma Van den Broeck
oprichter huiswerkklas

Hoe doet een growth mindset leerlingen groeien qua persoonlijkheid?

Naïma Van den Broeck: “Leerlingen maken bij ons een ster met cijfers waarop ze aanduiden hoe zelfredzaam ze zijn, hoe goed ze plannen, met huiswerk starten, leren, hun boekentas maken. We hopen dat die ster groeit als ze zichzelf verderop in het schooljaar opnieuw inschatten.

We geven ze ook een kaartje mee van hun idolen, met daarop een motiverende spreuk. Als zo’n meisje een kaartje van Beyoncé meedraagt met daarop de quote: ‘Ik geloof echt dat je alles kan bereiken als je hard werkt. Ik weet dat dit gemakkelijker gezegd is dan gedaan, maar blijf het vooral proberen’, dan hopen we dat ze die in moeilijke momenten gebruikt om door te zetten.

Wat als leerlingen een terugval kennen?

Naïma Van den Broeck: “We hebben geen magische formule. Bij de ene leerling merk je een grote groei, bij de andere veel minder. Sommige leerlingen kennen ineens een terugval. Dan maken we tijd om naar de leerling te luisteren op zoek naar de oorzaak, rapen we samen de moed bij elkaar en starten we met een propere lei.

Vaak zijn er thuis problemen. En als je niet gelukkig bent, kán je niet leren. Sommige leerlingen wonen met 2 of 3 families samen. Die kinderen hebben geen hoekje om hun huiswerk te maken. Dat komen die in de klas niet vertellen, hé.”

Tot slot: wat zijn jouw groeipunten als leraar?

Naïma Van den Broeck: “Ik ben tijdens de opleiding Schoolontwikkeling enorm gegroeid. Als je 3 jaar geleden had gezegd dat ik nu hier aan tafel zou zitten met dit verhaal, dan had ik je zot verklaard. Ik heb leren springen. Die kans kreeg ik ook van mijn directeur, die steunt me en geeft me ruimte om het project uit te werken.

Ik merk ook dat als ik ergens door gebeten ben, ik daar heel ver in ga. Soms moet mijn directeur zelfs op de rem gaan staan. Want als ik niet oplet, laat ik alles vallen om mijn doel te bereiken.”

*Naïma Van den Broeck geeft intussen les in het Sint-Pieterscollege in Jette. De huiswerkklas die ze daar oprichtte, werkt volgens dezelfde principes.

Stijn Govaerts

Voeg dit artikel toe aan je bewaarde artikels

Log in om te bewaren


G

Gert Rooms

20 januari 2017

Inspirerend, bedankt!

Reageren
a

alina dedroog

17 oktober 2021

Heel mooi & leerrijk artikel ! Dit deel in de LIO opleiding is voor mij echt wel de kern van pedagogie.
Dankjewel om dit te delen.

Reageren
e

eva

20 januari 2017

inspirerend artikel!

Reageren
C

Christine

21 januari 2017

Beste,

Wordt Naïma Van den Broeck ook als spreker gevraagd, kan ik haar contactgegevens krijgen?
Ik wil ook graag beginnen met een huiswerkklas, door bijlessen te geven leer ik zelf veel bij over mijn leerlingen, en steun ik hen in hun leerproces. Het is soms moeilijk om anderen hiervoor te motiveren.

De raad van een ervaringsdeskundige zou heel nuttig zijn.

Christine

Reageren
S

Stijn

24 januari 2017

beste Christine,

ik heb Naïma gecontacteerd en haar gewezen op jouw interessante vraag hier.

vriendelijke groeten

Stijn voor Klasse

Reageren
N

Naïma

12 februari 2017

Beste Christine
Op dit moment krijg ik enorm veel vragen van collega's, scholen en zelfs ouders rond dit artikel. Scholen vragen mij om eens te komen spreken, of om een pedagogische studiedag hierrond te organiseren. De grote vraag verrast mij een beetje, dus heb ik contact opgenomen met een aantal nascholingsdiensten en zoek ik ook uit wat hier de mogelijkheden zijn. Het lijkt mij bijzonder leuk en boeiend om alle informatie die ik gedurende het driejarig onderzoek heb opgebouwd te delen met andere scholen en met ouders. Als je hierin geïnteresseerd bent, stuur mij dan een mailtje zodat ik je op de hoogte kan houden.
Met vriendelijke groeten
Naïma Van den Broeck
naimavdb@gmail.com

Reageren
R

Ruth Dhondt

24 januari 2017

Een heel inspirerend artikel en een heel positieve benadering van een moeilijk gegeven. Een mens voelt zich meteen opgeladen na het lezen van dit succesvolle verhaal.

Reageren
A

Adlain

25 januari 2017

Heeft wel wat raakpunten met flexibele leerwegen, mooi.
Warm en betrokken ook, nieuwsgierig zijn naar de mens achter de leerling en zijn eigenste biotoop als
relevante factoren zien, knap.
Toch een tip: ik zou de term "fout" als begrip vervangen door "vergissing".
Net zoals je kan zeggen dat iets niet juist is ipv fout.
Kleine nuance, maar het begrip fout heeft in de meest voorkomende contexten
een negatieve connotatie en verschaft veelal het bijbehorend gevoel.

Reageren
A

Ann Bosmans

8 februari 2017

Beste mensen
Als verantwoordelijke voor de huiswerkklas die op onze school nog in de kinderschoenen staat, heb ik een paar vragen voor Naïma. Zou u deze aan haar willen doorspelen of haar kunnen vragen of ik met haar contact kan opnemen? Dit zijn mijn vragen:
- hoeveel lln zitten er in je hwk?
- met hoeveel leraren 'runnen' jullie de hwk?
- welke dagen en uren bieden jullie aan?
- voor welke leerjaren?
- hoe los je praktische problemen op bvb: lln die hun materiaal niet bijhebben voor de hwk
-...
Vriendelijk bedankt
Ann

Reageren
N

Naïma

12 februari 2017

Beste Ann
In totaal werken wij met vier vrijwillige Einsteincoaches (onze huiswerkklas heeft als naam de Einsteinklas). Leerlingen van de eerste graad kunnen op maandag, dinsdag en donderdag naar de Einsteinklas komen. Elke avond zijn er twee coaches aanwezig. Je als leerling inschrijven in de Einsteinklas is vrijwillig maar niet vrijblijvend: eenmaal je ingeschreven bent, word je uitgenodigd voor een intakegesprek en dan verwachten wij dat je de training gedurende een trimester volhoudt. Om de kwaliteit van de begeleiding hoog te houden, nemen wij 10 leerlingen uit de A-stroom en 8 leerlingen uit de B-stroom aan. Door het grote succes moeten wij dan wel elke keer leerlingen op de wachtlijst zetten. Wij hopen hier op termijn nog een oplossing voor te vinden.
Onze Einsteinklas begint om 15u30 en eindigt om 17u15: wij werken in blokken van 25 minuten studeren en huiswerk maken en dan vijf minuten pauze (tijdens de pauze krijgen ze een koekje en doen we snel een spring-of loopoefening).
Wat in het begin heel moeilijk loopt is het feit dat de leerlingen meer dan genoeg materiaal moeten meenemen naar de Einsteinklas. Aangezien pubers het lastig hebben met langetermijndoelen en met plannen, is dit toch telkens een heikel punt. Maar hier telkens opnieuw mee bezig zijn en ook heel vaak herhalen en erop hameren dat zij met hun agenda in de hand hun boekentas moeten maken, werpt uiteindelijk wel vruchten af!
Ik wens je alvast héél veel succes met je huiswerkklas!!!
Met vriendelijke groeten
Naïma Van den Broeck
naimavdb@gmail.com

Reageren
t

tina jacobs

17 oktober 2019

Proficiat Naïma. Schoolontwikkeling doet je vliegen!!
Tina

Reageren

Laat een reactie achter