1. Creëer een veilige klas

Waarop moet je letten bij de klasinrichting? Bekijk het op de interactieve kaart. Druk op elk bolletje en ontdek de tips.

2. Wees betrouwbaar en empathisch

Doe wat je zegt en zeg wat je doet. Blijf zelf rustig: praat op normale toon, tast af hoe dicht bij je leerling je mag komen en of je oogcontact mag maken. Let op wat er in de ‘binnenkant’ van je leerling omgaat. Check regelmatig hoe hij zich voelt en of hij kan volgen. Laat weten dat hij bij jou terecht kan.

3. Neem een emotionele leerling apart

Als je leerling overdreven angstig of agressief reageert, beleeft hij mogelijk een trigger. Dan gebeurt er iets wat hem mentaal terugbrengt naar een traumatische ervaring. Schoolzwemmen kan bijvoorbeeld een trigger zijn voor een bootvluchteling.

Neem je leerling apart en kalmeer hem. Blijf rustig, spreek op zachte toon. Vraag niet wat er in het verleden gebeurd is, maar breng hem terug naar het hier-en-nu. Respecteer zijn gevoelens. Zeg niet: “Je hoeft niet bang te zijn”, maar: “Ik snap dat je daarvan schrikt”.

4. Heb geduld

Een getraumatiseerd kind komt niet binnen een paar maanden tot leren. Het trauma tast zijn geheugen, concentratievermogen, taalgevoel en executieve functies aan. Op de lange termijn mag je gerust hoge (maar realistische) verwachtingen koesteren, zo laat je zien dat je in hem gelooft.

5. Speel in op talenten

Leren is meer dan taal en rekenen. Als je leerling fantastisch kan voetballen of koken, is dat een kans om te schitteren en nieuwe vrienden te maken. Zonder (perfect) Nederlands te spreken.

6. Zorg voor ontspanning

Bewegingstussendoortjes doen spanning en stress dalen. En als je ze op hetzelfde moment doet, na elke pauze bijvoorbeeld, zorg je meteen voor structuur. Ook muziek maken of luisteren helpt je leerling ontspannen.

7. Stel haalbare doelen

Een leerling uit armoede of een onveilige gezinssituatie halen, is onrealistisch. Focus op wat je wél kan doen. Ga geen té intense band aan. Als je leerling volgend jaar in een andere klas zit, doet het gemis extra pijn.

8. Zorg voor jezelf

Een leerling met trauma laat je niet onbewogen. Zoek steun bij je collega’s en neem afstand van school, bijvoorbeeld door te sporten of via mindfulness. Zo begin je de volgende dag met een kalm brein.

Meer lezen? In dit interview leggen Najat en Manon uit wat trauma is en hoe je hier op een cultuursensitieve manier mee omgaat.