Last van je stem? Probeer deze tips van stemcoach Aagje Dom

6 op de 10 leraren krijgen ooit last van hun stem. Voor leraar Lin Tulfer is het dagelijkse kost: “Ik kom elke avond thuis met keelpijn. Mijn zoon zegt dat ik klink zoals Marge Simpson”. Lin gaat aan de slag met de tips van stemcoach Aagje Dom. Bekijk de video

Aagje Dom, stemcoach: Een hele dag spreken, vaak in een rumoerige klas, dat is als topsport voor je stem. Dan is de kans heel groot dat er teveel spanning in je stem kruipt. Maar een goede stemhygiëne kan veel problemen verhelpen en zelfs voorkomen.

Tip 1:
pas je omgeving aan

Hoor je je leerlingen veel hoesten en kuchen? Misschien is de lucht in je klas te droog. Probeer regelmatig te verluchten en zet een bakje water op de verwarming. Ook kamerplanten kunnen de luchtkwaliteit verbeteren.

Tip 2:
bevochtig je stem

Klinkt logisch, maar niet iedereen doet het op de juiste manier. Je drinkt het best zo vaak mogelijk, als het kan ook tijdens de les. Veel kleine slokjes werken beter dan om de 2 uur een groot glas. Koffie droogt je stem uit, dus je kiest beter voor water of (kruiden)thee. Nog beter om rechtstreeks je stemplooien te bevochtigen, is een ‘inhaleertoestel’:

Bekijk de video: bevochtig je stem door te ‘dampen’

Tip 3:
opwarmen en trainen

Je kan het vergelijken met sporten: je stem functioneert het best als je ze eerst opwarmt. Door regelmatig stemoefeningen te doen, maak je je stemplooien sterk en weerbaar. Zoek het niet te ver: regelmatig zuchten en geeuwen doet al wonderen voor je stem. En elke ochtend en avond even ‘zoemen’:

Bekijk de video: warm elke dag op door te ‘zoemen’

Om de spanning uit je stem te halen, is deze ‘lax vox’ oefening ideaal:

Bekijk de video: haal de spanning weg met de ‘lax vox’ oefening

Tip 4:
let op je ‘steminzet’ bij woorden die met een klinker beginnen

Woorden die met een klinker beginnen, kunnen je stem erg belasten als je de foute techniek gebruikt. Met deze trucjes doe je het goed:

Bekijk de video: Spaar je stem door een juiste steminzet

Tip 5:
luider, maar niet hoger

Je probeert het best zo weinig mogelijk je stem te verheffen. Maar als je toch luider gaat spreken, is het belangrijk dat je toonhoogte gelijk blijft. Als je hoger gaat spreken, krijg je spanning op je stemplooien. Het is niet gemakkelijk om dat bij jezelf te horen, maar ook dat kan je oefenen, met een computerprogramma dat je toonhoogte aangeeft:

Bekijk de video: oefen je toonhoogte

Tip 6:
betrek je leerlingen erbij

Leg een stuk van de verantwoordelijkheid bij je leerlingen. Zeg bijvoorbeeld: “Ik ga vandaag niet roepen, want dat is niet goed voor mijn stem”. Zo spaar je je eigen stem, maar zij steken er ook iets van op: je maakt ze bewust van het belang van een gezonde stem. Vertel ze ook wat jij doet om je stem te verzorgen, en doe ‘s ochtends samen je opwarmingsoefeningen.

Sigrid Vandemaele