Iedereen applaudisseert telkens de kreet om meer waardering voor bso en tso klinkt. Toch ziet directeur Wim Verhaeghe (OLVC Campus Centrum, Zottegem) hoe hardnekkig de gedachte blijft heersen dat praktijkonderwijs minder is. Een pleidooi voor oprechte waardering.

‘Goede vakmensen zijn goud waard’, of ‘Wie met zijn handen werkt, verdient meer respect!’. Leraren, ouders, de hele maatschappij is het daarover eens. Tot het om de opleiding en toekomst van ons eigen kind gaat. Dan wint in het hoofd van heel wat ouders – ook als die voor de klas staan – die vastgeroeste gedachte dat praktijkonderwijs minder is. Dan vertellen we onze kinderen dat ze met hun taalgevoel prima advocaten zullen worden, en vergeten we dat verplegers wonderen doen met zachte woorden.

Zijn leraren ook als het over lesgeven gaat soms niet gevoelig voor een soort rangorde in richtingen? Want bij de slimmeriken van de 8 uur wiskunde is dat toch een pak prestigieuzer dan in een zevende jaar elektriciteit? Ik voel regelmatig de onderschatting die schuilgaat achter lovende woorden. En ik zie ook hoe leraren die de keuze hebben, sneller voor een plekje in de dubbele of de doorstroomfinaliteit kiezen. Alleen: welke boodschap geven we daarmee aan de helft van onze leerlingen?

Mijn praktijkleraren weten hoe onzinnig dat hiërarchisch denken is. En ze weten ook wat hun leerlingen waard zijn. Hoe ingenieus een architect ook kan ontwerpen, zonder vakmensen bestaat die droomwoning enkel op papier. Wie ziek is of hulpbehoevend, heeft naast een correcte diagnose ook warme zorg nodig. En op de arbeidsmarkt moeten ze schouder aan schouder samenwerken.

Intussen is de industrie aan de lopende band op zoek naar geschoolde arbeiders. De zorg zit met de handen in het haar. En in de bouw stapelen de vacatures zich op. Zowat elke sector komt vakmensen tekort. Bedrijven zitten ongeduldig te wachten op de praktijkleerlingen van mijn school. Op de vakmensen van morgen.

Wie er niet in thuis is, denkt daarbij aan heel specifieke, maar ook erg routineuze jobs. Maar dat beeld klopt niet bepaald. Woningbouw, verwarmingstechnieken, de automobielsector maar net zo goed de zorg: onze wereld verandert sneller dan ooit. En onze jobs veranderen mee. Aanpassingsvermogen en de wil om te blijven leren heb je nodig op elke werkplek. Naast een stevige basis is dát de kwaliteit die werkgevers hopen te ontdekken in de leerlingen die wij afleveren.

Ik zie elke dag hoe mijn leraren alles uit de kast halen om hen op te leiden tot zulke agile werknemers. Tot vakmensen die met een open blik kijken naar de veranderingen binnen hun vakgebied en steeds willen bijleren, zoals ze zelf als leraar ook doen. Probleemoplossers die terecht trots zijn op hun broodnodige en boeiende stiel. En zeker niet moeten onderdoen voor leerlingen in aso – een hardnekkige idee-fixe in die hoofden van hen.

Diep vanbinnen weten we allemaal hoe onterecht die minderwaardige status van het praktijkonderwijs is. Ik zie in mijn omgeving mensen die elk weekend stekjes planten in de moestuin. Fietsen herstellen voor de hele buurt. Of in avondschool een cursus houtbewerking volgen. ‘Daar ligt mijn echte passie’, zeggen ze dan, wanneer ze trots hun eerste laswerk tonen op sociale media en duimpjes oogsten. Hoe mooi zou het zijn als de tiener die met zijn hart voor de praktijk kiest, dat applaus óók krijgt? En dat we het écht menen, ook als die tiener ons eigen kind is?

Wim

Wie wordt de Praktijkleraar van het jaar?

Omdat praktijkonderwijs alle waardering verdient die we kunnen geven, kroont Klasse aan het einde van dit schooljaar een praktijkleraar tot ‘Leraar van het Jaar 2023’. Wie geeft zijn leerlingen de kneepjes van het vak én de passie door? Wie maakt ze trots op wat ze kunnen?

Nomineer jouw favoriete praktijkleraar.