Kan ik blijven lesgeven na mijn pensioen in onderwijs?

Ja, je kan je pensioen uitstellen.

Als je school- of centrumbestuur (bao, so, dko, CVO, CBE, CLB, leersteuncentrum, onderwijsinternaat) akkoord gaat, kan je in dienst blijven in je huidige instelling óf in een zomerschool. Het bestuur verlengt dan je aanstelling telkens voor maximaal een (deel van het) schooljaar. Voorwaarde is dat er geen personeelslid ter beschikking is gesteld wegens ontstentenis van betrekking (TBSOB) in hetzelfde ambt als het jouwe.

Je blijft een salaris ontvangen volgens je statuut als vastbenoemd of tijdelijk personeelslid, met dezelfde fiscale afhoudingen. Zolang je werkt en niet met pensioen gaat, komen je geleverde prestaties in het onderwijs in aanmerking voor je pensioen. Daarna krijg je dus een hoger pensioenbedrag.

Wat als je al met pensioen bent?

Als je al met pensioen bent, zijn er 2 mogelijke systemen om (opnieuw) aan de slag te gaan in het onderwijs: via een PEN‑opdracht of via een flexi-job. Een PEN-opdracht lijkt het meest op een ‘reguliere’ aanstelling; een flexi-job heeft dan weer als pluspunt dat je niet fiscaal belast wordt. Let op: voor beide systemen gelden strikte cumulatieregels als je tussen de 61 en 65 jaar bent.

Een PEN-opdracht is een tijdelijke (her)indiensttreding waarbij je je pensioen combineert met een extra bijverdienste in onderwijs. Je kan bijvoorbeeld voor een poosje of meer ‘structureel’ enkele uren lesgeven, leerlingen bijspijkeren, collega’s coachen … Alleen als er geen andere kandidaat beschikbaar is, kan je via zo’n PEN-opdracht aan de slag in een school of centrum (bao, so, dko, CVO, CBE, CLB, LSC, onderwijsinternaat) naar keuze óf in een zomerschool. Dat geldt ook voor wie nog niet eerder in onderwijs werkte en voldoet aan de gebruikelijke aanstellingsvoorwaarden. De specifieke modaliteiten hangen af van je leeftijd op de dag van je aanstelling:

Situatie 1: Je hebt de wettelijke pensioenleeftijd nog niet bereikt

Concreet ben je dus:

• 61 à 62 jaar met 43 loopbaanjaren
• 63 à 65 jaar met 42 loopbaanjaren

Je mag in deze situatie niet onbeperkt bijverdienen. Er geldt een federaal cumulatieplafond, afhankelijk van je familiale toestand. Op de website van de Federale Pensioendienst lees je hoeveel je mag bijverdienen. De vermelde bedragen zijn inclusief eindejaarstoelage en vakantiegeld. Als je dat plafond overschrijdt, dan vermindert je pensioen met eenzelfde percentage.

Je ontvangt als tijdelijk personeelslid een salaris van AGODI of AHOVOKS, net zoals een actief personeelslid, met dezelfde fiscale afhoudingen (RSZ, bedrijfsvoorheffing). Je bouwt geldelijke anciënniteit op, wat resulteert in een hoger loon- én pensioenbedrag. Je bouwt ook dienstanciënniteit op in het kader van TADD en vaste benoeming. 

Situatie 2: Je hebt de wettelijke pensioenleeftijd wel al bereikt

• Ben je geboren vóór 1 januari 1960, dan is dat 65 jaar
• Ben je geboren tussen 1 januari 1960 en 31 december 1963, dan is dat 66 jaar
• Ben je geboren vanaf 1 januari 1964, dan is dat 67 jaar

In deze situatie is er geen plafond. Je kan dus onbeperkt bijverdienen in het onderwijs. Je blijft geldelijke anciënniteit opbouwen voor je salaris. Dienstanciënniteit bouw je in dit geval niet op: je hebt een Tijdelijke Aanstelling van Bepaalde Duur en kan dus niet vast benoemd worden.

Voldoe je aan de aanstellingsvoorwaarden, dan kan je ook als flexi-jobber (opnieuw) aan de slag als lesgever, mentor, coach … in een onderwijsinstelling (bao, so, dko, CVO, CBE, CLB, LSC, onderwijsinternaat) óf in een zomerschool, in combinatie met je rustpensioen. Je mag in deze situatie geen andere opdracht uitvoeren bij hetzelfde schoolbestuur, wel bij een ander schoolbestuur.

Tip: kijk eerst op MyCareer of je in aanmerking komt voor een flexi-job, dit in verband met de voorwaarden voor de sociale zekerheid.

Ook bij een flexi-job hangen, net als bij een PEN-opdracht, de specifieke modaliteiten af van je leeftijd (zie hoger).

Situatie 1: Je hebt de wettelijke pensioenleeftijd nog niet bereikt

Je mag je flexi-loon cumuleren met je rustpensioen, maar opgelet: er is een dubbel plafond. Je mag in eerste instantie maximaal 7.876 euro bruto per jaar verdienen met  je flexi-job. Daarnaast moet je ook het federale cumulatieplafond (zie hoger) respecteren. Als je (een van) die begrenzingen overschrijdt, riskeer je een verminderd pensioenbedrag.

Je wordt als flexi-jobber aangesteld en betaald door het school- of centrumbestuur – niet door AGODI of AHOVOKS. Het bestuur bepaalt zelf jouw flexi-loon. Zo kiezen ze hoeveel relevante anciënniteit ze meetellen. Je loon moet wel minstens gelijk zijn aan het geldende barema in onderwijs. Je vakantiegeld bedraagt 7,67 % van het flexiloon. Je betaalt als flexi-jobber geen RSZ of bedrijfsvoorheffing. Concreet is dus je brutoloon gelijk aan je nettoloon.

Situatie 2: Je hebt de wettelijke pensioenleeftijd wel al bereikt

Er zijn 2 belangrijke verschillen met situatie 1 hierboven: er gelden geen voorafgaande voorwaarden in verband met de sociale zekerheid (zie opnieuw MyCareer) en er zijn geen cumulatieplafonds. Verder zijn de modaliteiten identiek.

Vragen over je persoonlijke dossier? Het schoolsecretariaat is je eerste aanspreekpunt. Je kan ook contact opnemen met AGODI of AHOVOKS. Heb je vragen over je feitelijke pensioen of de berekening ervan? Dan kan je rechtstreeks de Federale Pensioendienst contacteren. Lees ook meer op Onderwijs Vlaanderen.