Hoe vermijd je ‘profiteurs’ onder de leerlingen bij groepswerk? Duidelijke afspraken, ruimte voor overleg en evaluatie samen met je leerlingen: 3 tips van expert Jan T’Sas.

Leraar Mitte over de leerwinst, de valkuilen en je rol als coach: deze vijfdejaars organiseren zelf hun schoolreis naar Londen.

Een les van een collega observeren en vice versa maakt je een betere leraar. En zorgt voor sterkere leerresultaten. Prof. Kris Van den Branden is fan van collegiale visitatie: “Leraren moeten meer bij elkaar spieken”.

Van instructie tot rapportcommentaren. Overal zitten feedback-kansen. Centrum voor Ervaringsgericht Onderwijs zet ze op een rijtje.

Een cijfer geven op toepassingstaken zoals knutselopdrachten, (video)presentaties, portfolio’s of recensies is lastig. Roos Van Gasse, onderzoeker aan UAntwerpen, geeft 3 richtingaanwijzers.

Evaluatie moet efficiënter. “Leraren werken keihard. Maar ze vergeten te evalueren wat het effect is van al die inspanningen”, zegt Lieven Viaene, hoofd van de inspectie.

Op het einde van een schooljaar blikt blogger Laura terug. Wat hebben haar leerlingen dit jaar allemaal geleerd hebben? En wat stak ze zelf op?

Huiswerk: “De discussie wordt in slogans gevoerd”, vindt expert Pedro De Bruyckere. Hij pleit voor naunce: “Goed huiswerk heeft effect op leren.”

Hoe controleer je snel of leerlingen je les begrepen? Hoe leer ze zelf inschatten wat bleef plakken? Met deze 10 technieken kan je meteen aan de slag.

Feedback over hun leerproces zegt leerlingen meer dan enkel een cijfer, vindt juf Marleen. Daarom is ze zuinig met toetsen en gul met woorden.

Centrale examens: een goed idee voor het Vlaams onderwijs? Experten Wouter Duyck en Jan Vanhoof in 5 stellingen over de zin en onzin van standaardtoetsen.

“Ik ben nog lang geen expert, maar ik werk elke dag om mijn feedback sterker te maken”, zegt leraar Sanne Van Hoef. Ze focust op procesgerichte feedback. “Daarmee geef je leerlingen een correct zelfbeeld en het signaal dat je in ze gelooft.”

“Feedback is een krachtig leerinstrument als je die goed inzet. En daar missen we nog kansen: te veel leraren blijven steken in correctieve en directieve feedback.” Professor Paul Kirschner pleit voor kennisontwikkelende feedback.

Leerlingen observeren je dagelijks. Beter dan wie ook kennen ze je sterktes en zwaktes. Durf jij aan je leerlingen een evaluatie van jou als leraar vragen?

‘Ken je impact’. Met die mantra trekt onderwijsgoeroe John Hattie de wereld rond. Zijn onderwijsvisie ‘leren zichtbaar maken’ kent steeds meer aanhangers, ook in Vlaamse scholen.

Presteren je leerlingen minder goed door stress? Met joker-kaarten neem je wat van hun stress weg. En ze krijgen meer inzicht in hun vaardigheden.

Wat als je leerlingen en ouders gewoon binnenlaat op de klassenraad? “Dan verdwijnen veel mythes en spookbeelden”, weten ze in Deinze.

“Dat kan beter!” Schrijf je dat ook op het rapport? “Niet doen”, zegt Sander Van Acker. “Vertel op het rapport liever hoe het kind zich voelt op school.”

“’Hoe vlug heb ik gelopen?’ Elke atleet wil het resultaat van zijn prestatie zien”, zegt Jef Staes. “Net zoals atleten moet je leerlingen uitdagen om te scoren. Mét punten. Enkel dan ontwikkelen ze écht hun talenten.”

Wat leraren secundair kunnen leren van de kleuterjuffen? Juf Sara en juf Olivia tonen hoe ze evalueren door te observeren.

Niet alleen geboren kunstenaars vinden de weg naar de tekenklas, ook kinderen met minder talent. “Daarom beoordelen we hen met rollen”, vertelt leraar Kari.

10 tips tillen je evaluatie op school naar een hoger niveau. Breed evalueren: voor de individuele leraar of het hele team.

Schoolmaker Saskia Vandeputte antwoordt op 5 vragen. “Evalueren is een proces van observeren, feedback geven en bijsturen. Je kan ook rekening houden met motivatie en inzet.”

Geen rapporten met punten op basisschool De Sterrebloem in Meigem. Leraren evalueren met kleurcodes en woordelijke feedback.

“Leer je leerlingen een op groei gerichte mindset ontwikkelen”, zegt hr-consultant Kris Colpaert. “En evalueer hen ook op die softskills, in plaats van enkel hun feitenkennis te checken.”

Directeur Christel dumpte de examens al gedeeltelijk, en ook het puntensysteem staat onder druk in haar school. “Anders evalueren zorgt voor jongeren met een gemotiveerde leerhouding in plaats van met een negatief zelfbeeld.”

“‘Yes, tafels oefenen’, roepen de leerlingen van meester Bert. Hij combineert wiskunde-oefeningen met beweging. Leuk en efficiënt.

De toets wiskunde maken of niet? Dat beslissen leerlingen uit het zesde jaar secundair in het Sint-Ritacollege in Kontich zelf. “Leerlingen krijgen de controle over hun toetsen. En over hun studies. Zo stijgen hun kansen in het hoger onderwijs.”