Een nieuw schooljaar betekent altijd veel veranderingen in onderwijsland. Dankzij dit lijstje met 19 must-knows val jij op 1 september niet uit de lucht.

Een matrix met 8 studiedomeinen en een getrapte keuze, dat is de modernisering van het secundair onderwijs in een notendop. Wat verandert er concreet? Klasse zet het voor jou op een rijtje.

De controlearts kan je vervroegd aan het werk zetten wanneer hij je ziekteverlof niet langer gerechtvaardigd vindt. Doe je dat niet dan verlies je je recht op salaris, tenzij een arbritragearts werd aangesteld.

De leraar mag geen lesmateriaal gebruiken van een bepaald merk, zoals tandpasta bij een les over hygiëne. Reclame mag niet op school. En sponsoring dan?

“Ik ben vaak met mijn eigen auto onderweg naar scholen, hulpverleningsinstellingen, op huisbezoek … Ik rij daar dus ook mee van en naar het werk. Toch krijg ik voor dat laatste geen kilometervergoeding?” Dat vraagt CLB’er Bernadette. Lees voor welke verplaatsingen je een kilometervergoeding krijgt.

‘Ik ben pas bevallen en in zwangerschapsverlof. Mijn directeur eist dat iedereen die dit schooljaar werkt, aanwezig is op een personeelsvergadering. Ik ook dus, want na de paasvakantie kom ik terug. Mag dat?’, vraagt Stefanie, leraar Frans.

‘Als leerlingen ziek worden tijdens de examens, mogen ouders dan zelf een briefje schrijven?’, vraagt Geert, secretariaatsmedewerker in het secundair onderwijs.

Mag een directeur zijn leraren verplichten om tijdens de vakanties te komen klussen op school? Nee, dat mag niet. Leraren mogen dat wel vrijwillig doen.

‘Het oudercomité organiseert samen met de school jaarlijks een aantal activiteiten om de schoolkas te spijzen. Op 3 daarvan wordt voeding verkocht: een taartenbak, een hamburgerfestijn en een spaghettidag. Ook het zesde leerjaar organiseert een wafelenbak om een uitstap te financieren. Mag de school dat doen zonder speciale vergunning?’, vraagt Maria, directeur.

Mag een school de speeltijd tijdens de namiddag afschaffen? Ja, ze mag de dagindeling zelf bepalen. Dat staat in de regelgeving.

Mag een directeur een voltijds werkende leraar godsdienst verplichten om toezicht te houden op de speelplaats? Dat mag hij doen.

“De kinderen van het vijfde leerjaar gaan volgende week naar het medisch onderzoek van het CLB. Eén ouder weigert zijn dochter mee te laten gaan. Mag dat?”, vraagt leraar Agna.

Mag een directeur aan leraren vragen te betalen voor een verplichte pedagogische studiedag? Dat mag niet als die dag opgenomen is in het nascholingsplan.

“In onze school moeten leraren die deeltijds werken op hun vrije dag naar school komen om te overleggen met hun duopartner. Vorige schooljaren regelden we dit via een duoboek, mail, telefoon … Kan de directie ons verplichten om op klasvrije dagen naar school te komen?”, vraagt Ria, leraar vijfde leerjaar.

Starter Elien vraagt zich af of ze zelf materiaal moet kopen. Het antwoord? De school beslist hoeveel ze uitgeeft aan didactisch materiaal.

Papa Vic kreeg van de school in een keer de maximumfactuur toegestuurd. Dat mag niet. De school moet meerdere betaalmomenten voorzien.

‘Ik geef kookles in het eerste jaar sociaal-technische vorming. Ik zou graag willen dat alle leerlingen hun festivalbandjes uitdoen. Mag ik dat verplichten?’, vraagt leraar Bea.

Leraar Marieke wil springuren bundelen. De school weigert. Heeft ze recht op inspraak in haar lessenrooster? Helaas, inspraak is geen recht, maar de meeste scholen houden rekening met wensen van leraren.

Het eindtermendebat leeft ook bij jongeren. Dat blijkt uit een rapport van VSK. 17.000 leerlingen antwoordden op de vraag ‘Wat moet elke leerling leren?’. Daaruit haalde VSK de ingrediënten voor een goede les. Zitten ze in jouw recept?

In het basisonderwijs ben je niet verplicht schriften te bewaren. Zelfs rapporten mag je weggooien. Als je kind naar het secundair overgaat, moet je wel zorgvuldig het getuigschrift basisonderwijs bewaren.

‘Mag je als leraar een ‘vakantiejob’ zoeken, bijvoorbeeld in de horeca of als zelfstandige werken?’, vraagt leraar Gino zich af. Het antwoord: er zijn voorwaarden en let ook op voor het effect op je belastingen.

“Ik geef les in verschillende scholen”, mailt leraar muzische opvoeding Viviane de redactie. “Ik kan op het einde van het schooljaar onmogelijk deelnemen aan alle klassenraden. Vaak vinden de deliberaties op hetzelfde tijdstip plaats. Hoe los ik dit op?”

Die vraag is niet zo eenvoudig te beantwoorden. De regel is: iedereen moet mee op schoolreis. Hoogst uitzonderlijk kan je toch iemand weigeren.

De Vlaamse regering wil de verlofstelsels van leraren aanpassen. Er komen alternatieven voor loopbaanonderbreking. Wat ligt er op de onderhandelingstafel?

Zelfkennis, nieuwsgierigheid en sociaal engagement, dat moet je leren op school. Zo zeggen de Vlamingen in een publiek debat over de eindtermen.

Alle kinderen repeteren voor de voorsteling. Alle toeschouwers moeten een ticket kopen. Mama Lindsay vraagt: mag de school wel toegangsgeld vragen voor zo’n schoolfeest?

Op haar 17de schreef Micheline Scheys een brief aan de directie en eiste ze inspraak. Nu, 46 jaar, later blijkt de brief verrassend actueel.

Papa Marc is soms ‘chauffeur’ voor de school, om te gaan zwemmen of op bosklassen te gaan. Is hij verzekerd voor dat vervoer? Ja, via zijn autoverzekering.

Niet elke gescheiden ouder heeft recht op informatie over zijn kind op school. Dat hangt af van zijn wettelijke positie: wie kreeg het ouderlijk gezag?

“Eindtermen zijn 20 jaar oud, en dus moet je ze actualiseren,” zegt onderwijsexpert Roger Standaert. “Maar niet omdat ze te complex zijn. Integendeel, ze zijn glashelder geformuleerd.”